Sinto-Tuniy

Dit is een aangepaste versie van een hoofdstuk uit de geplande (maar nimmer verschenen) reisgids Spokanië: Rest, een vervolg op Spokanië: Berref (in 2000 verschenen bij uitgeverij Gottmer in Bloemendaal).

Het landgoed Sinto-Tuniy

Cal, Ef Kryfe, Cal-belt en Veteryg zijn armelijke gehuchtjes op het eiland Teujan met niet meer dan 150 tot 250 inwoners; men leeft er van schapen, geiten en pluimvee, maar niet van vis want het is vanaf de oostkust met zijn stenige stranden niet mogelijk om met een scheepje de zee op te gaan.

Tegen al die armoedige gehuchtjes steekt het kasteel van het landgoed Sinto-Tuniy scherp af, zowel visueel als financieel. Het môliy-gebied op en rondom dit šarkdomenn is ontgonnen en hier leeft de bevolking van de landbouw. De landgoedbewoners en de boeren in de onmiddellijke omgeving zijn daarom iets welvarender dan de schaapherders op de niet ontgonnen delen.

Burggraaf Reestiy Izôlmariqué Laj-McLowen die het landgoed bestiert, houdt er een eigenaardige hobby op na. Hij hult zich graag in witte lappen en bedekt zijn gezicht dan met een doodskop van papier-maché waarna hij luid brullend door de met flambouwen verlichte gangen van zijn kasteel rent. Zijn vrouw moet zulke taferelen op video vastleggen, want de burggraaf wil zijn acteerprestaties graag nog eens evalueren en vervolmaken. Zijn vrouw kreeg enkele jaren geleden genoeg van al dat video-gedoe en suggereerde dat hij zijn act maar eens met publiek moest opvoeren. Inderdaad vond de man zijn act inmiddels zo volmaakt dat hij zoiets wel aandurfde. Tegenwoordig houdt hij dus regelmatig 'open huis', zoals hij de voorstellingen eufemistisch noemt. Het publiek (maximaal tien personen, want het moet niet te massaal worden) moet plaatsnemen in de vroegere salon van het kasteel (die nu tot 'ridderzaal' is verbouwd) en wordt royaal getrakteerd op drank en voedsel, dit alles bij flakkerende kaarsen en flambouwen. In het begin lijkt er nog niets aan de hand, maar als er plotseling een deur met veel gekraak dichtklapt weten de gasten dat 'het' gaat beginnen. Meer deuren en luiken komen spontaan tot leven, tochtvlagen trekken gierend door de zaal, er vallen dooie ratten (van soepel rubber) van de plafond¬balken op tafel, en als de schrik er goed in zit, komt de burggraaf brullend binnenstuiven in zijn gewaden.

De gasten weten dat dit de climax moet zijn waarop ze zitten te wachten, maar de gebeurtenis valt vanwege de kinderlijkheid altijd weer een beetje tegen. Juist die onzichtbare verschijnselen tijdens het eten maken het spannend. Zo'n man in witte lakens gehuld komt daarna als een koude douche. Maar de burggraaf komt aan zijn trekken en psychiaters hebben al verklaard dat deze bijeenkomsten een goede therapie voor de man zijn. Hij pept ervan op en kan de komende week zijn reguliere taak als grootgrondbezitter weer aan. De psychiaters hebben bovendien verklaard dat 's mans neiging om zich in lakens te hullen in feite een verkapte vorm van travestie of wellicht van transsexualiteit is. Verscheidene deelnemers aan deze 'therapeutische sessie' hebben in een discussieprogramma op de tv verklaard dat zij de burggraaf zagen masturberen tijdens zijn act.

Iedereen die zo'n avond wil meemaken, dient zich te vervoegen bij de tijdschriftenkiosk op het station van Cerobiy. Hier worden de 'open huis'-avonden geregeld, en worden de gasten met enkele ouderwetse koetsen opgehaald en naar het kasteel gebracht. Het spreekt voor zich dat er aan zo'n enerverende avond, waarop bovendien goed gegeten en gedronken wordt, een stevig prijskaartje hangt (ongeveer 50 herco per persoon).