De stuw in de Ziffon

Daar waar het pad uit Wumatriy op de hoofdweg tussen Tenkô en Meaue uitkomt bevindt zich een stuw in de rivier de Ziffon. Deze is in 1851 gebouwd om de waterloop van deze onstuimige rivier te reguleren, zodat deze bevaarbaar werd. Dat was nodig omdat meer stroomopwaarts het Ziffon-kanaal werd aangelegd om het kopererts en het marmer uit de groeven aldaar te kunnen afvoeren. De tegenwoordige stuw stamt echter uit 1910; er hebben in de loop der decennia heel wat aanpassingen, reparaties en verbouwingen plaatsgevonden totdat de geheel nieuwe constructie in 1910 eindelijk voldeed. Toen Joseph Keijzerswaard, de Nederlandse drooglegger van het Hazâcki-meer dit waterbouwkundige werk kwam bekijken, verzuchtte hij 'hadden jullie de Hollanders er maar eerder bij gehaald ...'. Dit was tegen het zere been van zijn Spokanische collega, die nu juist zo trots was dat zijn landgenoten een dergelijke stuw zonder die Hollanders konden bouwen, en dat nog wel in 1851, een periode waarin Spokanië niet bepaald tot de meest technisch vooruitstrevende landen van Europa behoorde! Er schijnt een subtiel diplomatiek spel nodig geweest te zijn om Keijzerswaard zijn prestigieuze droogleggingsopdracht alsnog te kunnen gunnen. Er wordt beweerd dat de vrouw van Keijzerswaard al haar charmes heeft ingezet om de Spokanische ingenieurs en politici ervan te overtuigen dat Keijzerswaards kennis op waterstaatkundig gebied onontbeerlijk was voor het welslagen van de grootse ingreep die de Spokanische overheid voor ogen stond. In het roddelblad Gert Wertlâ (Uw Wereld) van maart 1911 vinden we een prent van de beruchte satirisch tekenaar Romus Hiyrdostee-Mânes, waarop een vrouw haar rokken optilt zodat haar enkel zichtbaar wordt. Twee heren kijken met uitpuilende ogen toe. Dit moet mevrouw Keijzerswaard voorstellen die bezig is de Spokanische ingenieurs te verleiden (waarbij dames in die tijd nog konden volstaan met een blote enkel), maar het onderschrift bij deze satirische prent suggereert iets anders; we lezen: 'Als we geen dijken bouwen zullen de dames hun rokzoom alleen met gedurfde maatregelen droog kunnen houden!!'