Spokanisch Archief
Bestandsgroep Wateren Kanalen Kustwateren Meren Moerassen, delta's en polders Rivieren en beken Watervallen |
Zie ook Territoriale wateren
Dit bestand |
Dit bestand A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z |
De meeste watervallen storten in onstuimig water vol draaikolken, sterke stromingen en verborgen rotsen. Kortom, geen plek om veilig een duik te nemen. Maar Ef Ka'en in de Qulboech is een uitzondering: hier stort het water zich gedisciplineerd in een rustige poel die zich verderop als rivier vervolgt. Hier kun je goed zwemmen of een "douche" onder de neerstortende watermassa nemen, al is het water meestal aan de koude kant.
In de Spokanische rivieren komen ca. 175 stroomversnellingen en watervallen voor, de meeste in de Kjoep (ca. 35), de Zolecc (ca. 20), de Qulboech (ca. 18) en de Lajecô (ca. 15). Er zijn 13 watervallen met een verval van meer dan 10 meter die in alle jaargetijden in werking zijn: deze zijn alle in onderstaand schema opgenomen. Kleinere watervallen en stroomversnellingen zijn in deze lijst alleen opgenomen als zij in het Spokanisch Archief zijn genoemd.
In onderstaand schema zijn de watervallen per rivier gerangschikt; de rivieren staan in alfabetische volgorde (AV = aantal watervallen).
rivier | AV | verval | gemiddelde breedte | naam v.d. waterval | bij gemeente |
---|---|---|---|---|---|
1. Cheetucjâ | 1 | 35 m | 52 m | Volaja | Tjokkyt |
2. Firani | 1 | 8 m | 22 m | Fôx-knurftas | Ðebantiy |
3. Girdestona | 2 | 23 m | 14 m | Pracô | Quafaiy |
15 m | 17 m | Zellt | Quafaiy | ||
4. Grât | 1 | 27 m | 36 m | Kôtyniy | Mena |
5. Kjoep | 2 | 83 m | 102 m | Cheetsûiy | Quobenta |
44 m | 85 m | Evvûdy | Oneusÿrt | ||
6. Klinnÿr | 2 | 26 m | 34 m | Veltiyf-knurftas | Afarcal |
10 m | 530 m | Šilte | Sweinô | ||
7. Krappa | 3 | 36 m | 18 m | Prest | Krappa |
12 m | 56 m | Ef Mittusz | Quua/Stanô | ||
6–15 m | 10–35 m | Ef Swoliys* | Kwâg | ||
8. Lajecô | 1 | 172 m | 83 m | Kulâ | Xâ ja ef Prusots |
9. Lassos | 1 | 54 m | 67 m | Tren | Tren |
10. Omvâs | 1 | 9 m | 20 m | Omvâs-mittor | Kros/Trejasu |
11. Onôs | 1 | 38 m | 98 m | Drajam | Plafotô |
12. Plafotô | 1 | 36 m | 55 m | Aprôt | Plâk |
13. Qulboech | 5 | 27 m | 12 m | Âlbân | Lankos |
19 m | 13 m | Ef Ka'en | Lankos/Trofy | ||
25 m | 27 m | Proeft | Lankos/Trofy | ||
31 m | 30 m | Boesh | Frâk | ||
28 m | 114 m | Iymper | Frâk | ||
14. Trendon | 3 | 20 m | 67 m | Poniy | Zekon |
21 m | 56 m | Hupster-Xeest | Trendon | ||
9 m | 103 m | Belt-Xeest | Trendon | ||
15. Vâryniy | 1 | 6 m | 2 m | Emanuala-knurftas | Lankos |
16. Ziffon | 2 | 16 m | 23 m | Ef Lâtullor Knurftas | Filiapia |
35 m | 18 m | Krur-Piylâs | Filiapia | ||
* Het gaat hier om 5 kleinere watervallen in 3 waterstromen die zich losmaken uit de Krappa en vervolgens verderstromen als de Kôlâk. |
Watervallen op alfabet, eventueel met een beschrijving. Achter de watervalnaam staat tussen (..) de rivier waarin de waterval ligt, en vervolgens:
VV | verval |
GB | gemiddelde breedte |
Gm | gemeente waaronder de waterval ressorteert |
Als een item op een -deelkaart is aangegeven, staat het aanklikbare kaartnummer tussen {..}. Deelkaarten worden in een apart venster geopend.
Voorbeeld van een waterval met zijn naam op een deelkaart.
Onderstreepte watervalnamen kunnen aangeklikt worden voor een afbeelding.
(DOM 101)
Bekend om zijn "vriendelijke" karakter. Het water stort zich in een meertje waar je goed kunt zwemmen. Het meertje gaat verderop echter weer over in de woest stromende Qulboech.
(DOM 65)
Vijf kleinere watervallen in drie rivierarmen, bij het dorp Swola waar de Kôlâk zich afsplitst van de Krappa. ...
Dit watervalletje is in 1980 na een aardverschuiving ontstaan; het verval was toen 6 m, maar in 1990 is er niet meer over dan een stroomversnelling met een verval van ca. 1 m.
Bekend uit de Sage van Grurve en Âncarramé.
Dit is de smalste waterval: het water stort zich hier door een kloof die aan de bovenkant op enkele plaatsen slechts 2 m breed is.
Waterval met het grootste verval in Spokanië.
(DOM 58)
Er is een relatie tussen de naam van deze waterval en het Proeft-monster dat een belangrijke rol speelt in de Sage van de Mislukte Weddenschap. Het is echter niet duidelijk of de waterval naar dit monster is genoemd, of andersom.
Brede stroomversnelling in de Klinnÿr-delta bij Sweinô. Deze is ca. 530 m breed en heeft een verval van bijna 10 m over een lengte van ca. 80 m. Omdat het water hier niet omlaag "valt", maar met grote snelheid een hoogteverschil afstroomt, is het feitelijk geen waterval.
Sinds de Fentiy-stuwdam in 1959 gereed is gekomen, is er van de machtige Tren-waterval niet zo veel meer over. De Lassos is in drogere periodes niet meer dan en flinke (maar woest stromende) beek. In natte tijden, als het Fentiy-stuwmeer te vol dreigt te raken en overtollig water wordt geloosd, kan de Lassos nog tot zijn vroegere proporties aanzwellen en kan de Tren-waterval wel drie tot vier keer zo breed worden. Helaas is de waterval vanwege de dichte bossen moeilijk te benaderen, maar je kunt er met een helikopter overheen vliegen.
Twee watervallen: Hupster-Xeest en Belt-Xeest. Ze vormen een obstakel voor de scheepvaart en daarom is er het Trendon-kanol omheen gegraven.
© De Twee Hanen v.o.f. • Kimswerd • The Netherlands
DA 08-240381 • SPARC 13 dec 1991
namen van watervallen - DICTIO {G} - 03.04.06