Ombudsmannen

1. Algemeen

Spokanië is een democratisch land; bestuurders zijn niet extreem corrupt en vaak zelfs bereid om naar de burger te luisteren. Spokaniërs houden hun mening voor zich als er niet om gevraagd wordt, Dit is vast verankerd in de volksaard. Maar ze geven hun mening onomwonden als er wel naar gevraagd wordt.
Ondanks alle goede bedoelingen kan er bij de Spokanische overheid wel eens iets mis gaan. Dan kan de burger naar een ombudsman. Er zijn er vijf; ze zijn met hun naam bekend en geven de indruk dat zij persoonlijk alle contact met de burger onderhouden. In werkelijkheid zit er een hele organisatie met vele medewerkers achter die alle klachten van de burger op een adequate manier afhandelen.

De vijf ombudsman-instanties zijn sinds 2008 ondergebracht bij de Stat-Zampôr-Henntÿrt, een organisatie die al langer bestaat en tot doel heeft om burger en overheid dichter bij elkaar te brengen. Onder deze "communicatiekoepel" ressorteren sinds 2008 eveneens de Depârtemena Preše-harbos (DPH; vergelijk Rijksvoorlichtingsdienst) en Liysta, de stichting die overheidsinformatie naar de burgers brengt. Vroeger gebeurde dat voornamelijk via advertenties in kranten en tv-spotjes, nu via sociale media en een website. Het is het equivalent van de vroegere Postbus 51-mededelingen in Nederland.

2. Nationale ombudsman

De Nationale Ombudsman is een instituut, opgericht in 1981, om alle klachten van burgers met betrekking tot het landelijke bestuur te behandelen. Vóór die tijd had elke overheidsinstantie zijn eigen afdeling om klachten af te handelen. Steeds meer taken worden aan een gespecialiseerde ombudsman gedelegeerd. Sinds 2005 is er ook een Consumenten-ombudsman en sinds 2008 een Juridische ombudsman.
Anno 2017 is het kabinet van mening dat er niet nog meer ombudsmannen moeten komen, want dat kost te veel geld. Maar de officiële lezing is dat al die ombudsmannen "een behoefte creëren" die er eerst niet was. Zo vindt de neoliberale regering het anno 2016 niet nodig dat er een Juridische ombudsman is, omdat de burger ook terecht kan bij een advocaat en een rechtbank om geschillen uit te vechten. Consumentenorganisaties (en ook de Consumenten-ombudsman) zijn van mening dat advocaten en rechtbanken een veel te hoge en dure drempel vormen voor de "gewone" burger die een conflict met de overheid heeft.
Sinds 2001 is Festo Kokaliys-Pajec de Nationale ombudsman.

3. Consumenten-ombudsman

De Consumenten-ombudsman bestaat pas sinds 2005. Sinds dat jaar is dit Sidôn Parô Mesâ-Hakvaniy, die het niet alleen als zijn taak ziet om klachten van burgers te behandelen, maar ook om zelf misstanden aan te kaarten bij de regering als deze er geen oog voor lijkt te hebben.

4. Ombudsman Belastingen

De Ombudsman voor de Belastingen houdt zich bezig met alle klachten die betrekking hebben op fiscaal gebied. De Ombudsman Belastingen is in 1995 aangesteld; sinds 2003 is Peoll Hâstâf de Ombudsman Belastingen.

5. Ombudsman Douanezaken

De Ombudsman voor de Douane houdt zich bezig met alle klachten die betrekking hebben op in- en uitvoer, maar ook met klachten op fiscaal gebied als het om niet-ingezetenen van Spokanië gaat. De Ombudsman Douanezaken is in 1997 aangesteld; sinds 2009 is Uteer Zellem-Ef Belt de Ombudsman Douanezaken.

6. Juridische ombudsman

De Juridische ombudsman houdt zich bezig met alle klachten die betrekking hebben op de rechtspraak, de politie en de behandeling van verdachten en veroordeelden. De Juridische ombudsman is in 2008 aangesteld; sinds 2014 is Lerfâc Feenn-Ozzûpiyle de Juridische ombudsman.