| Deze informatie is samengesteld door de ŸKIS (zusterclub van de ANWB). Het Spokanisch Archief is niet verantwoordelijk voor de juistheid van de gegevens, behalve voor de juistheid van de links die naar andere archiefbestanden gelegd worden. |
Onderstaande informatie is slechts globaal. Indien elders in het Spokanisch Archief meer gedetailleerde informatie voorhanden is, wordt hiernaar verwezen.
|
In het reisboek "Uit in Spokanië - nooit weg", uitgekomen in 1982, schreef de toenmalige Spokanische consul in Nederland een wervende inleiding om het toerisme naar zijn land de hemel in te prijzen. Dat was toen het nieuwe overheidsbeleid: toerisme werd als een goede bron van inkomsten gezien en buitenlanders waren dus allemaal van harte welkom. Beste lezer! Als U voor het eerst met de boot naar Spokanië reist en U ziet plotseling de imponerende okerkleurige rotspartijen bij de havenplaats Husta opdoemen, bevolkt door duizenden vogels, dan heeft U geen spijt van de dertig uur varen. U zult verlangen het schip zo snel mogelijk te mogen verlaten! Ook als Uw vliegtuig gaat dalen voor een landing op het vliegveld Trymt bij de hoofdstad Hirdo zult U nauwelijks Uw ongeduld kunnen bedwingen om het heuvelland met de indrukwekkende bergrug op de achtergrond te betreden! Hoe gelukkig moeten de mensen niet zijn die hier wonen, zult U denken. En inderdaad, sinds de Spokanische levensstandaard door de invoering van de Industrialisatie en de afschaffing van het Feodalisme aanzienlijk gestegen is, kunnen alle Spokaniërs ook van hun machtige en toch lieflijke land genieten. Vanaf het begin van de jaren zestig hebben zij recht op minstens dertig dagen vakantie en het nationale toerisme is dan ook tot grote bloei gekomen. En nu, twintig jaar later, is de tijd rijp om Spokanië bij buitenlandse toeristen aan te bevelen! Het Ministerie van Toerisme en Recreatie in Hirdo heeft daarom het prijzenswaardige idee gehad om een reisgids voor niet-Spokaniërs uit te geven en het is mij een groot genoegen de Nederlandse uitgave van dit werk te mogen presenteren. Dit genoegen wordt nog door twee zaken versterkt. In de eerste plaats omdat de Minister voor Toerisme en Recreatie, mevrouw Rina Olôf-Kreehé, een auteur, illustrator en fotografen voor dit boek gekozen heeft uit een land waar ik als consul te gast ben: Nederland. En in de tweede plaats omdat ik ervan overtuigd ben dat juist Nederlanders met hun internationaal georiënteerde blik en ontdekkingsdrang een grote belangstelling voor mijn vaderland Spokanië aan de dag zullen leggen. Spokanië is in oppervlakte ruim twee keer zo groot als Nederland, en de afwisseling die het cultureel, landschappelijk en klimatologisch te bieden heeft zal U versteld doen staan. Bovendien zult U merken hoe vriendelijk U door de bevolking van ruim zeven miljoen zielen bejegend wordt. U zult zeker niet als 'toerist' in de slechte zin van het woord behandeld worden, eerder bent U een gast. Het is niet mijn taak om Spokanië als vakantieland te beschrijven; wie kan dat beter doen dan de Spokanië-kenner bij uitstek, de Nederlander Rolandt Tweehuysen? Graag beveel ik daarom dit boek aan. Ik hoop, neen ik weet zeker dat U na het lezen ervan niet zult aarzelen een visum aan te vragen!
Matyss Rames Zjae-Ûtefusot |
Ligging
Het Koninkrijk Spokanië (Kindistee Spooksoliy) is ongeveer twee keer zo groot als Nederland en heeft ruim 7 miljoen inwoners. Hiervan wonen er 5,5 miljoen in steden met meer dan 5000 inwoners. Het land bestaat uit 7 hoofdeilanden die elk een eigen bestuur hebben, en ligt in de Atlantische Oceaan globaal tussen 23° en 17° westerlengte, en tussen 50° en 47°30' noorderbreedte. In Spokanië is het 2 uur vroeger dan in Nederland (12 uur wintertijd in Nederland is 10 uur in Spokanië; er zijn geen zomer- en wintertijden!).
Vanuit Southampton is het ruim 27 uur varen naar de meest oostelijke havenstad Husta op het eiland Brÿr. Vanaf Schiphol is het 3 uur vliegen naar het vliegveld Trymt bij de hoofdstad Hirdo.
Klimaat
Door de warme golfstroom heeft het noordelijk deel van Spokanië een mild klimaat, terwijl de zuidelijke eilanden Tigof, Lomky en Garos bijna subtropisch zijn. Langs de westkust van Berref is het klimaat het minst gunstige: de uit de oceaan aankomende westenwind stijgt zeer snel door de hoge bergrug van het Azÿ-gebergte, waardoor er veel stijgregens ontstaan. In Kurriy bijvoorbeeld valt per jaar gemiddeld 1900 mm neerslag (De Bilt 750 mm). Ook in de berggebieden van Centraal-Liftka regent het veel. Maar in het algemeen geldt: hoe oostelijker hoe droger, hoe zuidelijker hoe warmer.
Gemiddelde temperatuur in graden Celsius en neerslag in mm:
| © SPOOKSOLIY WOENZOLEREN | maart | mei | juli | sept. | ||||
| T | N | T | N | T | N | T | N | |
| Kurriy | 10,0 | 208 | 12,4 | 175 | 18,6 | 114 | 15,7 | 165 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hirdo | 10,2 | 67 | 11,8 | 43 | 24,0 | 54 | 19,0 | 57 |
| Minde | 11,5 | 32 | 12,9 | 18 | 24,2 | 16 | 23,5 | 19 |
| Tanbÿr | 5,2 | 89 | 9,0 | 96 | 10,3 | 97 | 9,8 | 90 |
| Garos | 11,6 | 23 | 13,4 | 18 | 25,8 | 12 | 23,7 | 18 |
| De Bilt (Ned.) | 5,0 | 47 | 12,6 | 54 | 17,0 | 74 | 14,0 | 68 |
Landschap
De grootste eilanden hebben een centraal berggebied dat naar de kusten toe overgaat in een heuvelachtig heidegebied met verspreid groeiende boomgroepjes. Dergelijke gebieden worden môliys genoemd en zijn schaars bewoond, alleen schapen en geiten komen er in groten getale voor. De kusten van Berref en Liftka bestaan bijna overal uit duinen, alleen de zuidkust van Berref (Zverosta-kust) is zeer rotsachtig, vol inhammen en beschutte strandjes. Mede door het haast subtropische klimaat is deze kust een van de grootste toeristische trekpleisters van het land. De oostkust van Brÿr en de zuidkust van Lomky zijn bekend door hun imponerende, loodrecht uit zee oprijzende rotswanden. Voor alle eilanden geldt dat daar waar grote rivieren in zee uitmonden uitgestrekte moerasgebieden te vinden zijn. Vooral het Blizerû-moeras op Tigof, het Ergânt-moeras op Berref en de Firani-delta op Liftka zijn bekend vanwege de schitterende zonsonder- en opgangen waarbij de regenboog-achtig gekleurde mistflarden voor een onvergetelijk schouwspel zorgen. Het vlakste gebied van Spokanië is de Egpeeff-vlakte op Noord-Liftka. Het centrale berggebied van Liftka heeft toppen van 1500 tot ruim 1800 meter hoogte en is zeer bosrijk. Op de overige eilanden zijn de bergtoppen veel lager en is de begroeiing op de hellingen veel schaarser. Buiten de bergen op Liftka zijn er nog uitgestrekte bosgebieden op Oost-Berref, Oost-Tigof en Oost-Lomky.
Vervoer
Het openbaar vervoer is uitgebreid en frequent. Er is een zeer dicht spoorwegnet en bovendien zijn er veel interlokale tramlijnen die dikwijls een kwijnend bestaan lijden en het voornamelijk van de toeristen moeten hebben. De eilanden onderling worden verbonden door vele veerdiensten die ook auto's (en soms treinen) vervoeren. Hoewel benzine en dieselolie tegenwoordig lang niet meer zo schaars zijn als vroeger speelt het particuliere autobezit nog steeds een ietwat ondergeschikte rol. Voor de buitenlandse automobilist in Spokanië is het nuttig om kennis te nemen van de informatie in het bestand Verkeer: algemene informatie.
Door de vele kortingen die op het basistarief berekend worden is het reizen per trein niet duur. Een onderscheid tussen eerste en tweede klas wordt niet gemaakt; wel heeft men op grotere afstanden de keuze tussen een "gewone" trein en een luxe intercity. Deze laatste is 32% duurder dan de "gewone" trein. Bovendien rijden er nog vele lokaaltreinen die 11-20% goedkoper dan de "gewone" trein zijn. Zie verder het bestand Treintarieven voor meer informatie.
Tot slot zij vermeld dat de Spocanair 15 binnenlandse vlieglijnen op totaal 16 vliegvelden onderhoudt. Vliegen is 15-30% duurder dan de trein of de veerboot. Zie ook het bestand Binnenlandse vliegverbindingen.
Brandstof
Benzine (gewoon en super), dieselolie en smeerolie zijn sinds 1988 niet meer op de bon, maar kunnen in onbeperkte mate worden gekocht. Voor prijzen, soorten brandstof en verkrijgbaarheid, zie het bestand Brandstof.
Hotels en pensions
Men kent twee namen voor "hotel" in Spokanië: hotela en mindistiy. Een hotela is een particulier bedrijf en aangesloten bij de AHOR (Nationale Hotelraad). Een mindistiy is niet particulier en is aangesloten bij, of wordt geëxploiteerd door, een Spokanische toeristenvereniging (AKRE, ŸKIS, STS, WEG, ART of SEQU). Tegenwoordig bestaan er ook mindistiys die tot een internationale keten behoren (zoals Hilton, Mariott, Campanile, Novotel).
Men kan van aanzienlijke reducties genieten als men lid is van de desbetreffende vereniging. ANWB-leden krijgen korting als de mindistiy aangesloten is bij de AKRE (Aquonda Knurfel Rekreašo Enterprišos = Nationale Watersportbond) of de ŸKIS (Ÿrlat-clup rifo ef Kindistee Spooksoliy = Automobielclub van het Koninkrijk Spokanië).
Hotelas liggen vaak op het platteland en er heerst een gemoedelijke sfeer. De mindistiys vindt u voornamelijk in de grotere steden en toeristische gebieden. Zij zijn vaak zeer luxueus met eigen tennisbanen, zwembad, manege ed. Beide soorten hotels zijn onderverdeeld in 4 categorieën, waarbij D het goedkoopste is, en A het duurste. Uitzonderlijk luxueuze mindistiys behoren soms tot klasse AA. Dit predicaat kan slechts door het Spokanische staatshoofd persoonlijk verleend worden.
Eenvoudige goedkope overnachtingsplaatsen waar men niet al te uitgebreide maaltijden kan verkrijgen zijn de zogenoemde entrafer-seerts (toeristenhuizen). De leiding van deze pensions is in handen van de Algemene Spokanische Studentenvereniging (GESQU) en er worden dikwijls cursussen en lezingen georganiseerd om de buitenlandse toerist bekend te maken met de cultuur en natuur van Spokanië. Zie ook het bestand Overnachten in Spokanië.
Overige overnachtingsfaciliteiten
Behalve de hotels en pensions kent Spokanië nog jeugdherbergen, aangesloten bij de Spooksoliy Efantoiy-seert-ququlâ (SES). Behalve groepsleiders worden hier geen personen toegelaten die ouder zijn dan 25 jaar. In Spokanische jeugdherbergen wordt veel in clubverband georganiseerd; voor het typisch Spokanische individualisme is hier geen plaats!
De meeste jeugdherbergen liggen in eenzame gebieden en zijn slechts lopend of fietsend te bereiken. Ten slotte kent Spokanië nog partikuliere herbergen en pensions die vrijwel altijd in een fraai natuurgebied liggen. De herbergen worden poentels genoemd en kunnen meestal trots zijn op hun gastronomische en/of lokale keuken. Deze etablissementen zijn zeer in trek voor bruiloftsfeesten en dergelijke. Als u toevallig bij zo'n partij verzeild raakt moet u niet verbaasd zijn dat u (als buitenlander) de eregast wordt.
Particuliere pensions zijn meestal gehuisvest in oude buitenhuizen, kastelen of kloosters. Van gasten wordt verwacht dat zij deelnemen aan het huiselijke leven in dit kasteel of klooster en daarom blijft het aantal gasten ook tot een stuk of tien beperkt. Zulke faciliteiten staan bekend onder de naam Kullos ur Lardos (Logeren en Eten).
In minder welvarende streken verdienen boeren vaak nog iets bij door een kamer met ontbijt (mittus ur brakest) aan te bieden. En ten slotte kent men in Spokanië sinds een aantal jaren het motel. Deze vindt u voornamelijk langs de autosnelwegen en het is de bedoeling dat u er niet langer dan één à twee nachten logeert.
Voor nadere informatie wordt verwezen naar het bestand Overnachten in Spokanië.
Kamperen en huisjes
Er zijn ongeveer 400 kampeerterreinen, van heel primitief tot geweldig luxueus. Vaak hoort een kampeerterrein bij een hotela of entraferseert (zie boven). Buiten de officiële kampeerterreinen die door de ŸKIS erkend zijn (en tamelijk groot zijn) vindt u ook kleinere terreinen die meestal bij een boerderij behoren. Kamperen is in Spokanië (nog) een sportieve aangelegenheid met kleine tentjes en een kooktoestelletje in het gras. Alleen langs de Zverosta-kust en op Garos zijn terreinen te vinden waar bungalowtenten en caravans overheersen.
Op alle openbare grond mag zonder meer gekampeerd worden, tenzij het door borden verboden is, of als het een natuurreservaat of landgoed betreft. Dit is eveneens met borden aangegeven, waarbij zille-areû = natuurreservaat, en šarkdomenn = landgoed. In de meeste gemeenten langs de Zverosta-kust en vrijwel overal binnen de bebouwde kom is vrij kamperen verboden. Informeer ter plaatse bij de politie. In bos- en heidegebieden is het aanleggen van een open vuur meestal niet toegestaan; dit is met borden aangegeven.
Op verscheidene kampeerterreinen en ook op landgoederen of bij boeren zijn simpele vakantiehuisjes (kôbo-smiyle) te huur, maar echte bungalowparken met alle mogelijke faciliteiten zijn er in Spokanië nog niet veel. Er bestaat evenmin een organisatie die zich specifiek met het verhuren van huisjes bezighoudt; alleen de grote toeristenorganisaties kunnen u in beprkte mate behulpzaam zijn.
Zie verder het bestand Overnachten in Spokanië.
Restaurants en cafés
In Spokanië treft men restaurants in alle prijsklassen aan. Vooral buiten de grote steden vindt u vele kleine restaurants en herbergen, waar men kennis kan nemen van de streekgerechten (in de poentels).
Veel restaurants binnen de bebouwde kom hebben slechts een vergunning voor zwak-alcoholische dranken (bier, wijn, pruimenwijn). Echte "kroegen" waar niet gegeten kan worden maar wel alle soorten drank verkocht wordt zijn alleen in de grotere steden te vinden. Zij heten op Liftka en Brÿr câðy, en elders in het land witt. Onder bar verstaat een Spokaniër een snackbar of een eenvoudig zelfbedieningsrestaurant zonder alcoholvergunning. In religieuze of behoudende streken kunt u in restaurants schotjes tussen de tafels, of eventueel zelfs met gordijnen afgesloten nissen aantreffen omdat het nuttigen van voedsel als een intieme aangelegenheid beschouwd wordt waarvan hoogstens uw tafelgenoten kennis mogen nemen. Meer over eetgelegenheden vindt u in het bestand
Restaurants, cafés en herbergen.
Fooien
In Spokanië geeft men nóóit een fooi. Fooien worden als beledigend ervaren. Als een portier of taxichauffeur u een extra dienst bewezen heeft, kunt u hem/haar belonen met iets in natura: vroeger was een sigaret of doosje lucifers gebruikelijk. Omdat aanstekers en balpennen in Spokanië niet of nauwelijks te koop zijn doet u er als buitenlander goed aan om een partijtje goedkope pennen of weggooi-aanstekers mee te nemen; hiermee krijgt u van een taxichauffeur of portier wel niet alles, maar toch zeer veel gedaan. Let op dat roken ook in Spokanië steeds minder vanzelfsprekend is en op veel plaatsen verboden. Niet iedereen stelt het daarom nog op prijs om sigaretten of een aansteker te krijgen. Maar een leuke sleutelhanger met een Hollandse molentje erop wordt ook gewaardeerd.
Kruiers betaalt u 10 toeftos per koffer, dit is een vast tarief, geen fooi.
Geld
De Spokanische munteenheid is de herco, onderverdeeld in 100 toeftos. De waarde van 1 herco is ongeveer gelijk aan 1 euro (een gelukkig toeval!). Spokanisch geld mag niet uitgevoerd worden uit Spokanië. Wisselen kunt u bij de kantoren van de Spokanische Bank (Spooksoliy Benc) en bij de Staatswisselkantoren (Stat-noftate-ofiss) die meestal in de grotere postkantoren ondergebracht zijn. Deze instanties accepteren de volgende buitenlandse valuta: euro's, US-dollars, Engelse ponden, Zwitserse franken en Zweedse kronen. Pas op met illegale transacties op straat! Als iemand u een hoop herco's aanbiedt tegen uw euro's of dollars, ga er dan niet op in, want de zwarte handel in geld wordt zeer streng gestraft!
Er zijn bronzen munten in omloop van 1 - 2½ - 5 toeftos; er zijn nikkelen munten in omloop van 10 - 25 - 50 toeftos en 1 - 2 herco. Er zijn bankbiljetten in omloop van 5 - 10 - 25 - 100 herco. Deze worden uitgegeven door de Spooksoliy Benc. Ook de Bank van Garos (Garóshi Bañgc) geeft bankbiljetten uit, en wel van 1 - 5 - 10 - 50 herco. Deze biljetten worden buiten de eilanden Garos, Tigof en Lomky alleen door de kantoren van de Spooksoliy Benc geaccepteerd.
De munt van ½ toeftos is in 1995 uit de roulatie genomen; de bankbiljetten van 1 en 2 herco gingen in 1997 uit de roulatie. Het bankbiljet van 5 herco is in 1999 ingevoerd, om het hiaat tussen 2 herco en 10 herco op te vullen.
Tot halverwege de jaren negentig was er een chronisch gebrek aan wisselgeld. Hoewel daar tegenwoordig veel minder sprake van is, kent het betalingsverkeer toch nog steeds allerlei eigenaardigheden om geen wisselgeld terug te hoeven geven. Zo is het de gewoonte om in een winkel voor een afgerond bedrag te kopen (en niet voor een afgeronde hoeveelheid). U kunt bijvoorbeeld "voor 20 toeftos appels" kopen, i.p.v. "1 kg appels". In cafés krijgt u ongevraagd een extra scheutje drank als de barkeeper geen wisselgeld terug kan/wil geven, en in grote warenhuizen worden vaak tegoedbonnen afgegeven i.p.v. wisselgeld. Houd rekening met deze vorm van klantenbinding en wees zuinig met uw munten. Vooral in de toeristische gebieden wordt pinnen stees algemener, dus de hele wisselgeldkwestie is dan niet meer relevant.
Openingstijden
banken
ma t/m vr 10-16 uur; in toeristengebieden en grote steden ook za 9.30-13 uur.
winkels (algemeen)
ma t/m vr 9-12 uur en 14-18 uur; één of twee dagen in de week 13-18 uur en 19.30-22 uur; za 10-13 uur of 12-15 uur (kan afwisselen).
staatswarenhuizen van STAMI
ma t/m za 10-18 uur; zo 11-15 uur; wo bovendien nog 19.30-22 uur.
garages (voor reparaties)
ma t/m vr 9-17 uur; soms ook za 9-13 uur.
benzinestations
7-21 uur. LUX-stations langs de autosnelwegen zijn altijd open; langs de overige wegen zijn hier en daar 's nachts zelfbedieningspompen open (deze werken niet op geld maar op speciale pasjes of soms ook op bankpasjes (ook buitenlandse).
openbare gebouwen
ma t/m vr 9-17 uur; soms ook za 9.30-44 uur.
musea
wo t/m ma 10-17 uur; zo soms tot 19 uur; di gesloten; in de grote steden zijn sommige musea tevens één avond in de week open 19-23 uur.
Afwijkende openingstijden kunnen voorkomen in toeristische gebieden (langer open) of in dorpen (korter open).
Feestdagen
U moet er rekening mee houden dat op verschillende feestdagen de banken, winkels, garages, openbare gebouwen en musea gesloten zijn. In onderstaand schema betekenen de vetgedrukte letters:
| B | = banken | O | = openbare gebouwen |
|---|---|---|---|
| W | = winkels | M | = musea |
| G | = garages |
De "w" in de kolom "Datum" betekent: wisselende data. Achter de feestdagen kunnen de volgende codes gebruikt worden:
| g | = alle gesloten |
| b | = beperkt gesloten (= niet alle gesloten, of niet de gehele dag gesloten) |
| o | = alle open |
| Naam | Datum | B | W | G | O | M | Naam | Datum | B | W | G | O | M | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nieuwjaarsdag | 1 jan | g | b | g | g | o | Begin van de Zomer | w | g | b | b | g | b | |
| Tyffalôte | 28 mrt | g | g | b | g | g | Nie-Spocann | 11 aug | g | g | g | g | g | |
| 1e Paasdag | w | g | g | g | g | b | Generâl šark-tof | 3 okt | g | o | o | g | b | |
| 2e Paasdag | w | g | b | g | g | b | Koningsdag | 23 okt | g | g | g | g | b | |
| Nâmpa-dag | 12 mei | b | b | b | g | b | Ergynya | 31 okt | g | g | g | g | g | |
| Hemelvaartsdag* | w | g | g | g | g | g | 1e Kerstdag | w | g | g | g | g | g | |
| 1e Pinksterdag | w | g | g | g | g | g | 2e Kerstdag | w | g | b | b | g | b | |
| 2e Pinksterdag | w | g | o | o | g | o | Oudejaarsdag | 31 dec | b | b | b | g | g | |
| Xeber-tof | 16 juni | g | b | b | g | g |
* In Spokanië geldt als Hemelvaartsdag de donderdag 10 dagen vóór Pinksteren (dat is niet overal zo: in sommige landen, zoals Hongarije, Polen, Italië, Spanje of Portugal, wordt Hemelvaartsdag gevierd op de zondag 7 dagen voor Pinksteren).
In bepaalde katholieke streken kunnen veel zaken gesloten zijn als de sterfdag van een heilige (met processies) herdacht wordt. Restaurants, cafés ed. zijn bovengenoemde feestdagen eerder wel dan niet open.
Voltage
Update 2 juni 2015.
|
Sinds 1995 heeft heel Spokanië 230 volt wisselstroom 50 Hz, dus identiek aan de Europese standaard. In sommige afgelegen dorpjes wordt de elektriciteit nog wel lokaal opgewekt, en moet men zich tevreden stellen met 90 volt gelijkstroom. Dit is goed genoeg voor verlichting, maar elektrische apparaten zijn hier niet bruikbaar. Tot ca. 1990 waren stopcontacten nog niet landelijk genormaliseerd. Er werden zowel platte (Amerikaanse) als ronde (Europese) pennen gebruikt. Tegenwoordig zijn Europese stopcontacten type C (ongeaard) en type E (geaard met 3 ronde pennen) de standaard (dus zoals in België en Frankrijk). Vooral in hotels komen we ook wel type F (geaard, zoals in Nederland) tegen. De meeste stekkers van type E passen ook in stopcontacten van type F, en omgekeerd. In gebieden met een afwijkend voltage worden platte stekkers van type A gebruikt. Het gaat hier om het verouderde Amerikaanse type (met twee even brede pennen), want bij de moderne versie van type A is één pen wat breder dan de andere. Voor apparaten uit Engeland en Ierland, die type G gebruiken (met 3 dikke platte pennen), is een verloopstekker nodig. |
Telefoneren
In 1998 is de Spokanische PTT opgesplitst in drie afzonderlijke bedrijven: TelCôm (telecommunicatie), PôsCôm (posterijen) en Bencôm (postbank, voorheen giro). Sinds deze reorganisatie is het telefoonverkeer in rap tempo gemoderniseerd; in alle oude relais-centrales is nu de modernste computertechniek geïnstalleerd, en bellen naar het buitenland kan nu geheel automatisch. Maar de regering heeft voorlopig nog geen plannen om TelCôm, PôsCôm en Bencôm te privatiseren, laat staan om de telecommunicatiemarkt geheel te liberaliseren. Alleen voor mobiele telefonie worden commerciële bedrijven in Spokanië toegelaten.
Vanuit Spokanië kunt u automatisch naar het buitenland telefoneren: draai eerst 00 en vervolgens het landnummer (Nederland = 31; België = 32). Tarief: naar Nederland en België 20 toeftos per minuut (op zondag 16 toeftos per minuut).
De idiote regeling dat telefoongesprekken na 30 minuten (binnenland) of na 45 minuten (buitenland) automatisch worden verbroken, is in 1994 afgeschaft.
Voor celgesprekken heeft u munten van 2½, 5, 10 of 50 toeftos nodig. Veel telefooncellen werken echter met een telefoonkaart. De tarieven voor munttelefoons zijn twee keer zo hoog als de normale tarieven. Maar als u met een telefoonkaart belt bent u weer 10 tot 25% goedkoper uit dan met munttelefoons. Overigens verdwijnen er steeds meer telefooncellen naarmate steeds meer mensen een mobieltje hebben.
Op het gratis nummer 0177 vindt u nieuwsberichten en de weersverwachting in het Engels. Het landelijke alarmnummer is 123 (politie, ambulance, brandweer). Telefonistes en medewerkers van de alarmcentrale spreken altijd wel Engels.
Meer informatie over tarieven vindt u in het bestand Telefoon: tarieven, voor bijzondere telefoonnummers en overige service van TelCôm, zie het bestand Telefoon: bijzondere nummers en diensten.
Radio en televisie
De ARE (staats-radio-omroep) en de GEP (staat-televisiemaatschappij) verzorgen ook Engels- en Franstalige programma's met nieuws en actualiteiten. Buiten de staatsomroepmaatschappijen zijn er nog 5 regionale commerciële zenders (radio en/of tv), die geen van alle in het gehele land te ontvangen zijn. De regionale zenders verzorgen vooral in de zomermaanden ook programma's in het Engels, Duits, Frans en Spaans. Het een en ander is na te gaan in het officiéle programmablad "Ratequ-tÿden". Zowel in de bioscopen als op de televisie worden de anderstalige programma's ondertiteld.
Folklore
In veel herbergen en cafés grijpen de autochtonen naar hun hycc (fluit) of prâggah (tweesnarig tokkel- en strijkinstrument) om zich spontaan over te geven aan oude ballades en volkswijsjes. En zodra er dansmuziek gespeeld wordt, blijkt niemand van de gasten de oude volksdansen verleerd te hebben. Volksdansen worden niet alleen in de herbergen uitgevoerd, ook op straat worden regelmatig voorstellingen gegeven en dansfeesten georganiseerd. Het volksdansen is voor de Spokaniër een serieuze aangelegenheid maar hij zal u graag uitleggen hoe u de ingewikkelde combinaties van stappen en sprongetjes kunt uitvoeren zonder lachwekkend te worden.
In de gebieden waar de Ergynne-godsdienst nog actief beleden wordt kunt u getuige zijn van oude offerrituelen in de open lucht waarbij zelfs lammeren geslacht worden. De data voor de religieuze festiviteiten worden ruimschoots van te voren bij de plaatselijke kerk aangeslagen. U kunt als niet-gelovige buitenlander het beste de geestelijke van de kerk even waarschuwen als u zo'n gebeurtenis wilt meemaken. Dan kan hij maatregelen nemen om een mooi plaatsje voor u te garanderen.
Criminaliteit en terrorisme
Dankzij de al eeuwenlang gevoerde isolationistische politiek heeft Spokanië weinig contacten met het buitenland en wonen er ook weinig buitenlanders. Er bestaan binnen het landgeen grote culturele of religieuze verschillen. Het land heeft dan ook weinig te duchten van internationaal georiënteerd terrorisme of criminaliteit. Maar in de grotere steden zijn sommige wijken berucht vanwege prostitutie en drugshandel; hier kun je als toerist beter niet komen.
Extra inlichtingen
De volgende losse opmerkingen kunnen nog van belang zijn:
- Begane grond (parterre) wordt in Spokanië als eerste verdieping beschouwd (értef tróda) terwijl de hoogste verdieping aangeduid wordt met zillepip-floôr (dakvloer), in liften vaak afgekort met ZF.
- Automobilisten dienen er rekening mee te houden dat het paard een veel gebruikt vervoermiddel is. Let dus goed op, vooral op de vele smalle en kronkelige wegen. Als u als automobilist een paard aanrijdt, bent u zonder meer schuldig.
- Een Spokaniër houdt er niet van als u ongevraagd een opmerking maakt, ook al bent u nog zo complimenteus. Alleen als u uw mening gevraagd wordt kunt u precies zeggen hoe u erover denkt, ook al is dat niet al te vleiend.
- In de grote steden hebben vele huizen de huisdeur in een steeg of op een binnenplaats i.p.v. aan de straatkant. Het huisnummer en de brievenbus zijn echter wél aan de straatkant aangebracht. Het is daarom niet altijd duidelijk welke deur bij welk nummer hoort, maar niemand zal het u kwalijk nemen als u bij de verkeerde deur aanklopt.
- Buitenlanders moeten in Spokanië altijd hun geldig paspoort bij zich hebben. Voor ingezetenen van de Europese Unie is een visum in principe niet nodig. Bijzondere omstandigheden kunnen een visumplicht voor bepaalde landen echter nodig maken. De meest actuele informatie over reisdocumenten en toegangsbepalingen vindt u op de websites www.duanninfo.sp (ook Engelstalige info) en www.travell.sp (in Engels en Spaans).
- Huisdieren worden bijna als heilig beschouwd. Spreek daarom nooit kwaad over dieren. Vooral honden, katten en paarden worden enorm verwend. Dank zij een speciaal verdrag met Groot-Brittannië laat Spokanië honden van buitenlanders onder dezelfde voorwaarden toe als Groot-Brittannië (of ze worden niet toegelaten indien speciale omstandigheden dat noodzakelijk maken).
- Voor nadere inlichtingen kunt u terecht bij het Spokanisch Consulaat te Amsterdam (Spooksoliy Lozôstjemm), te bereiken via dit Contact.