Spokanisch Archief

THEATER EN FILM: overzicht en informatie
Gerelateerd bestand
Theaters en gezelschappen
(schouwburgen, muziektheaters, bioscopen, culturele centra, etc.)
 
 
Status: Bestand is nog in wording. Namen nog in DICTIO opnemen.
 

Alle titels van films, toneelstukken, opera's ed. die ergens in het Spokanisch Archief zijn genoemd, staan hieronder alfabetisch gerangschikt, eventueel met een beschrijving.


Ardeena ur Lyro

Eerste toneelstuk van Lâmpa Noliyf (1602).
Genoemd in de Amahâkšo .


Blusôn-impressy

Dromerig muziekstuk voor cello en piano, van Marina Côpsa-Droemâne.
Genoemd in de Amagene .


Burelira Zee (Brandende Zee)

Film uit 1979 van de cineast Kitripli Elbaros. Centraal in deze film staat de ondergang van het transportschip Berrefka, dat in 1944 door de Duitsers werd getorpedeerd. Het is zo ongeveer het enige incident in de Tweede Wereldoorlog dat Spokanië direct raakte. De film grijpt dit incident aan om een verhaal te vertellen hoe Spokanië met zijn neutraliteitspolitiek zich buiten deze oorlog wist te houden, en hoe rampzalig het had kunnen aflopen als de oorlog maar één jaar langer had geduurd. De film schetst een hypothetisch stukje geschiedenis hoe het gegaan had kunnen zijn als de oorlog inderdaad na 1945 nog niet beëindigd was. Fantasie en echte feiten worden verweven tot een spannende brij vol actie, gefilosofeer en kritiek op een regering die (vergelijk dat met Zweden!) zich kronkelde om koste wat het kost buiten de oorlog te blijven.
De film oogstte veel lof, maar een belangrijk punt van kritiek was dat de historische entourage weinig verantwoord was. Uniformen en telefoontoestellen waren té modern, en ook klopte de Spokanische vlag niet die te pas en te onpas fier wappert: de rode zon en groene ster zijn immers pas in 1945 ingevoerd (zie de Vlag- en Wimpelwet); in de tijd dat de film zich afspeelt waren beide nog geel.


Ef keša šuratjen (De dikke tovenaar)

Kinderfilm uit 1978 (6-12 jaar).
Genoemd in de Amahâkšo .


Ef rutôsecÿr kÿpôn, ef desterecÿr ropja (De droogte van de zee, het vocht van de woestijn)

Film uit 2012 van de cineast Moffain Palest-Ôlmeensten.
Genoemd in de Amagene .


Ef Sours (The Sisters) (De Zusters)

Een prachtige film (uit 2008) over de bekende drie zusters die in Aflif geterroriseerd werden door een huishoudster, en ook door elkaar. Het bijzondere, en daarom ook een extra dramatisch aspect, is dat er slechts twee zusters in de film aanwezig zijn. De derde wordt echter zo veel in het verhaal en de dialogen betrokken, en soms ook met flashbacks vagelijk zichtbaar gemaakt, dat de toeschouwer aan het eind van de film niet het gevoel heeft, dat ze niet aanwezig was. De twee zusters worden prachtig gespeeld door de actrices Praseenn Settort en Irva Fercen-Câlldere. De film won in 2008 de Oak Tree Award. (advertentie)


Halôk ur Murre

Tragedie van Leffy Gindiroh, die hij in 1972 schreef in opdracht van de schouwburgdirectie te Hoggebim ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan van deze schouwburg.
Halôk en Murre zijn de parodieën op Grurve resp. Âncarramé. De Sage van Grurve en Âncarramé op de Zrâvve-pas wordt beschouwd als een van de mooiste vertellingen uit de Spokanische literatuur en toneelschrijver Leffy Gindiroh heeft zich door deze sage dermate laten inspireren dat zijn schepping Halôk ur Murre als een van de gevoeligste, fantasierijkste en minst trage toneelstukken na 1970 beschouwd kan worden. Halôk ur Murre was tot juni 1979 in de schouwburg van Hoggebim te zien; hierna vond een tournee door het gehele land plaats: een unieke gebeurtenis in een land als Spokanië waar toneelgezelschappen meestal plaatsgebonden zijn en een stuk slechts kan reizen als het door andere gezelschappen op het repertoire genomen wordt.


Knurfel-jeps (Waterdruppel)

Pianosonate uit 1981 van Peoll Lefmen.
Genoemd in de Amagene .


Nala Uchalôsta (Acht Wezens)

Toneelstuk van de groep Liber. Vier mannen en vier vrouwen, gevangen in de beperking van een watermassa, komen met elkaar in conflict. Een surrealistische registratie van solidariteit en vijandigheid. Voor het eerst opgevoerd in maart 2012 (www.nalauchalosta.sp).
Genoemd in de Amagene . Zie ook de rel in de schouwburg van Lor.


Ynel-mirs (Engelenhaar)

Musicalfilm uit 1977. De enige Spokanische musical, en bovendien de enige Spokanische film die ook nog wel eens in het buitenland te zien is geweest. De rolprent werd op het festival van Hirdo bekroond met de Gouden Prûgt, en werd verder vertoond op festivals in Zagreb, Lusaka en Montreal.
Bekend is de bloederige scène waarin er vier kippen op het altaar worden geslacht, waarna de partes, zwaaiend met zijn mes, uitbreekt in een cancan-achtige dans en het vrolijke lied Claba gre (De Aarde draait) zingt. De symboliek die achter deze scène steekt zal voor de meeste Spokaniërs wel duidelijk zijn, maar in het buitenland wordt er niets van begrepen, en wellicht is dat de reden dat deze film nauwelijks aandacht in de pers heeft gekregen.
De beroemde slotscène van Ynel-mirs is opgenomen in het bekende visrestaurant aan de haven van Hildi, met een fantastisch uitzicht over de zee. Ook in de film is dit te zien: de veerboten naar Queu en Korif, de steile kust van Plefô met de toppen van het Azÿ-gebergte aan de horizon en de imponerende zonsondergangen. Alle elementen zijn in deze slotscène verwerkt.
(DOM 115)

© De Twee Hanen v.o.f. • Kimswerd • The Netherlands

DA 00 • SPARC 20 dec 1999

namen van films, toneelstukken ed. - DICTIO {N} - 28.02.07