Spokanisch Archief

KUNST en CULTUUR
Gerelateerde bestanden
Culturele stromingen en kunstrichtingen
Literatuur
Culturele centra

Zie ook
Musea en expositieruimtes
Bauhaus in Spokanië
Lezing bij de opening van de tentoonstelling
   Reizen door stad en land
Kunstroute Wûnseradiel
 

Dit bestand
1. Namen van kunstwerken en exposities
2. Kunstkaravaan
3. ...
 
Status: Dit is een "verzamelbestand" waarin items zijn opgenomen die (voorlopig) nergens
anders in het Spokanisch Archief ondergebracht kunnen worden. Wellicht is er in de toekomst
voor onderstaande items een meer geschikt bestand te vinden.
Alle hier genoemde namen moeten nog in DICTIO worden ondergebracht (met link).

 

1. Namen van kunstwerken en exposities

Schilderijen, beeldhouwwerken

Akarmonne
Symbolisch schilderij van Matest Ôlmensten. Het stelt het dorpje Akarmonne voor met brandende huizen, waarmee de schilder de ondergang van Pegrevië wil symboliseren.

Draca (Draak)
Naam van het monster dat in het Ozÿ-meer schijnt te wonen; tevens naam van het kunstwerk dat Fôns Domel-Fla'ecc in dit meer heeft gemaakt (1995), bestaande uit een grote naaktslak van transparante kunststof met suggestieve verlichting. Dit kunstwerk is geïnspireerd op het bestaan van het legendarische monster, analoog aan Loch Ness.

Ef Geederos (De Valkenjacht)
Beroemd schilderij van Hirdostenn Âlmer uit 1740 in het Xeber-museum te Amahagge.

Ef Reo (De Maaltijd)
Beroemd schilderij van Hirdostenn Âlmer uit 1738 (?) in het Xeber-museum te Amahagge.

Ef Urâktaner (De Vletschipper)
Beeldhouwwerk van Ykrô Urrvu-Xagg. ... (UIS 42)

Ew Qunder-kÿponys (Spokaans: Ef Qundree-kÿponjos: Het Drogen der netten)
Symbolisch schilderij van Matest Ôlmensten. Het stelt het vissersdorp Tanhyše voor, maar in plaats van visnetten die op de houten stellages hangen te drogen, zijn er mensen opgehangen; hiermee wil de schilder de ondergang van Pegrevië symboliseren.

Gref Melde (Het Heelal is er)
Beeldhouwwerk in het parkje bij de Tygyraniy-mirra in Amahagge; in 1986 gemaakt door Irtava Pofâ. De naam is een toespeling op de uitdrukking Gress melde (Ik ben/besta).

Tanko (Vijver)
Kunstwerk in de Cârderame-vijver bij het Museem rifo Palequeo Kûra in Amahagge.
Genoemd in de Amagene .

Vallinrân rifo Creep (Veldslag van Creep)
Bekend schilderij van Pelcer Vlomâ-Jâstiy. ....

Zalas A2 ur A3 (Zaal A2 en A3)
Kunstwerk in het Museem rifo Palequeo Kûra in Amahagge.
Genoemd in de Amagene .

Exposities

Lânópânor kûra (Geketende kunst)
Expositie in het Museem rifo Palequeo Kûra in Amahagge.
Genoemd in de Amagene .

Nezerfan kûra (Onzichtbare kunst)
Tentoonstelling in het Pola-pavelonn in Minde, met objecten die te horen, te voelen en te ruiken zijn, maar niet te zien, want ze staan in het donker. Blinden en slechtzienden hebben er gratis toegang.
Genoemd in de Amagene .


2. Kunstkaravaan (Kûra-karavân)

In 1983 besloot Moffain Alicropa, minister van Cultuur, dat het Spokanische volk zich meer voor kunst en cultuur zou moeten gaan interesseren. Op die manier zouden musea en theaters beter bezocht gaan worden, gingen de inkomsten omhoog en hoefde de overheid minder te subsidiëren. Vooral buiten de grote steden was de belangstelling voor kunst en cultuur nihil, zo werd er vastgesteld in het spraakmakende rapport Veldurs 'kara ef kûra - Kûra 'kara ef veldurs ("Mensen naar de kunst - kunst naar de mensen") in 1982. Op het platteland was er uitsluitend belangstelling voor folklore, volksmuziek en de productie van lokale kunstenaars. De "Kunst met de grote K" was aan de meesten niet besteed. Als de mensen niet naar de kunst in de musea komen, dan moet de kunst naar het volk komen, zo was het motto van minister Alicropa.
Het idee van de "Kunstkaravaan" was geboren. Talloze bussen, busjes en open bestelauto's werden ingeschakeld om kunstvoorwerpen naar afgelegen dorpen te rijden, alwaar de plaatselijke bevolking zich eraan kon vergapen. De chauffeur of een meerijdende gids had een elementaire cursus kunstgeschiedenis gevolgd en kon de bevolking in populaire bewoordingen duidelijk maken wat ze allemaal te zien kregen. Zo lang het om figuratieve kunst ging, konden de dorpelingen nog wel wat begrip opbrengen ("je kunt tenminste zien wat het is"), maar abstracte of conceptuele kunst was wel wat te hoog gegrepen.

Plichtmatig luisterden de dorpelingen naar de uitleg, maar meer dan een welkome onderbreking in het monotone dorpsleven was het feitelijk niet. "Je kan net zo goed een goochelaar laten optreden of een kameel laten rondlopen - leuk om even te zien, maar dan heb je het weer gehad", zo verzuchtte Lota Makaber-Verc in een column in de behoudende avondkrant Ef Hoggebimiy in 1986.
Ook veel kunstenaars waren niet onverdeeld gelukkig met het idee dat hun werk uit galeries en musea werd gehaald om door het hele rond te zeulen. Veel werk raakte beschadigd door te ruwe behandeling of grijpgrage vingers van de dorpelingen, en in de musea stonden de bezoekers dikwijls voor lege wanden omdat de kunstwerken soms voor maanden ergens in het land onderweg waren. Zo trek je geen bezoekers.

Hoevel de officiële naam voor dit project "Kunstkaravaan" (Kûra-karavân) was, sprak men gewoonlijk met een zekere spot van de "kunstdragers" (kûra-ÿtiners), waarmee hetzij de auto's bedoeld werden die de dorpen aandeden, hetzij de mensen die de kunstvoorwerpen uit de voertuigen haalden om ze op straat of in een zaaltje of schoollokaal tentoon te stellen. De chauffeurs van de "kunstdragers" werden veelal spottend de "kunstbrengers" (kûra-dragjers) genoemd.
De Kunstkaravaan heeft het uitgehouden tot september 2006, toen minister Matilda Eester-Dôlty besloot om hier geen subsidies meer voor te verstrekken. De nieuwe trend is nu om educatieve uitstapjes en excursies te organiseren. Dorpelingen, scholieren, bejaardentehuizen en andere groepen worden nu met bussen naar de musea in de grote steden gebracht.
Genoemd in de Amagene .

© De Twee Hanen v.o.f. • Kimswerd • The Netherlands

DA 00 • SPARC 14 feb 1999