Dictio S-N: Z

020-hor:: (zerâ-tensa-hor) {C} 06-nummer (mobiele telefoon).

z:: {afk} »zurt.

•z:: |T| {SX.c > mv v •s} (behalve concr zn op nom-sx •os) (bijv) koles/kolesz: school/scholen; keltos/keltosz: boerin/boerinnen (•os is GEEN afleidings-sx); sompos/somposz: gevolg/gevolgen (abstr!).

za:: {I} onverbiddelijk.

za•::

{PX.ww} (definitief aspect aan inchoatief of onafgesloten handeling) (bijv) allove/zaallove: verdwijnen/verdwenen zijn; kvârfe/zakvârfe: op het punt staan te verdrinken/verdrinken; »za-; »zett.
{PXimpr} ernaast, erbij; »za-.

ZA:: {afk}

»zille-areû.
»Zille-Areû TC.

ZA TC:: {afk} »Zille-Areû TC.

zaafétt:: {C} belegger.

zaallove:: {U} verdwenen zijn.

zaapp:: {SC} onenigheid.

zaare:: {K}

(bij elkaar drijven of brengen en vervolgens vernietigen of uitroeien: v zieke dieren, rotte groente, dorre bladeren aanvegen en verbranden, ed; ook mensen naar concentratiekamp deporteren).
uitschelden, schelden op (iemand) (ihb ongunstige/grove dingen over iemand zeggen).

zaaros:: {C} vernietiging, uitroeiing (na eerst bij elkaar gedreven of verzameld te zijn); »zaare.

Zabert:: {F/J/M}.

zacyare:: {K} (lett) uitkammen (zodat de losse haren en klitten in de kam achterblijven).

zacÿrpôte:: {K} voleindigen.

zacÿrpôtos:: {A} voleindiging.

zâðer:: {S} stro.

zâðerzill:: {Crs} strodak.

zae:: {U; gst= zat} schelden.

zae-quanka:: {C} scheldnaam.

Zaerðô:: {F}.

Zaferr:: {F}.

zaft:: (= zâft) {C} dief; ~s melde kirðiyk!: dat hoort niet!, dat is tegen de etiquette/regels!.

zâft:: {C} »zaft.

zafta:: (= zâfta) {C; mv= zaftÿ} dievegge.

zâfta:: {C} »zafta.

Zâftec:: {F}.

zaftakyn:: {C; mv= ~es} diefstal.

zaftakynes:: {mv} »zaftakyn.

Zâfte:: {J}.

Zag:: {afk} »Zagarjâ.

Zagarjâ:: {N} (afk= Zag) (bijbel) Zacharia.

zâgg:: {gst} »zâgne.

zagmole:: {U} lek zijn.

zâgnare:: {K} afglijden van (lett).

zâgne:: {U; gst= zâgg} glijden.

zâgner:: {C} glijbaan.

zâgnesen:: {C} gladheid, ijzel op de weg.

zagrampa:: {I} verroest, geheel weggeroest, geheel tot roest vergaan.

zagrampe:: {U} vastroesten.

zâgte:: {U} kloppen (op deur).

zâgtos:: {C} geklop (als geluid: op deur); deurklopper.

Zagy:: {F}.

Zagy-gÿrt:: {N} (stenen boogbrug bij Emchent); .

zâgzôšecc:: {C} glijvlucht.

za'irr:: {IIef} Zaïrees (bv).

Za'irr:: {G} Zaïre.

Za'irra:: {Cef} Zaïrese vrouw.

Za'irro:: {Cef} Zaïrees (bewoner).

Zaja-ditša:: {G} (beek naar de Grât); .

Zajnôk-mirra:: {W} .

zakelle:: {U} wegzakken (geheel verdwijnen, bijv in de modder).

Zaker:: {J}.

zakestprule:: {K} wegkijken (lett: iemand net zo lang aanstaren tot hij werkelijk weggaat).

zakett:: {I} bijdehand.

zakoba:: {SC} zelfmoord volgens Erg ritueel.

zakvârfe:: {U} verdrinken.

zalas:: {C} zaal.

Zalas::

{F}.
{N} (merk v design-meubelen); .

zalas-gert:: {C} suppoost, zaalwachter.

Zalas-weg:: {W} .

zalatre::

{K; gst= zalatt} (fig) geneigd zijn tot; kirro ~ ef méjoa: wij zijn geneigd tot het kwade; (samen met tdw) do ~ cjestovlelira armt jadâk: hij is geneigd iedereen te bedriegen; gress ~ miypelira, do meldelira lâwornutor séqurt: ik ben geneigd te denken dat hij oneerlijk is.
{U; gst= zalatt} zinken (alg); bezinken (v vaste stof in vloeistof).

zalatros:: {C} bezinksel.

zalatt:: {gst} »zalatre.

zâlbinasatjen:: {C} zendeling.

zâlbinase:: {K} ~ ón: [ver]sturen, [ver]zenden aan/naar; ef ~ [flj] ón flâjû: [iets] in het niet doen verdwijnen; »eit.

zâlbinase-armt:: {K} opzenden.

zâlbinase-fes:: {K} inzenden.

zâlbinase-furt:: {K} voor zich uit sturen/zenden.

zâlbinase-kaf:: {K} ~ ón: toezenden aan.

zâlbinase-tÿrt:: {K} terugzenden, retourneren.

zâlbinasmip:: {C} consul.

zâlbinasofiser:: {mv/rsmv} »zâlbinasofiss.

zâlbinasofiss:: {Crs; mv/rsmv= ..ofiser} consulaat.

zâlbinasos:: {A} afzending, het verzenden.

zâlbinasos-armt:: {A} opzending.

Zâlbinasos-covent:: {N} (RK klooster; gemeente Trejasu); .

zâlbinasos-fes:: {A} inzending, het inzenden.

zâlbinasos-furt:: {A} vooruitzending.

zâlbinasos-kaf:: {A} toezending.

zâlbinasos-tÿrt:: {A} terugzending, retournering.

zâlbinastiyn:: {C} [ver]zending (wat verzonden wordt).

zâlbixafolle:: {K} uitzenden (met een opdracht: meestal naar het buitenland).

zâlbixafollos:: {C} uitzending (met een opdracht: meestal naar het buitenland).

zâlft:: {C} schroef, propeller; [molen]wiek; (fig) vlegel; onbeschofte vent.

zâlft-môjôl:: |zâlf-| {C} windmolen.

zâlft-zelfÿer:: |zâl-| {C} (afk= ZZ) helikopter, hefschroefvliegtuig.

zâlkana:: {S} gewone duivekervel (L. Fumaria officinalis).

Zâlm:: {F}.

Zâlmen:: {F}.

zalo:: {C; mv= zalôe; rsmv= ~tt} handtekening.

zaloe:: {K} ondertekenen, je handtekening zetten.

zalôe:: {mv} »zalo.

zaloe-fes:: {U} aanmonsteren (zeelui).

zaloer:: {C} ondergetekende (zn: als bescheidenheidsomschrijving voor "ik"); ef ~ calijanone, den ...: ondergetekende (= ik) is van mening dat ....

zaloos::

{C; mv= zaloôsta} ondertekening.
{C; mv= ~z} kas (voor bloemen/groente).

Zaloos-zeces:: {N} "Kassendorp" (enorm glastuinbouwgebied bij Xenâhe); .

zalott:: {rsmv} »zalo.

zâlt:: {C}

(persoon) gestalte; (uiterlijk) voorkomen (zn).
schaal (verhouding: v landkaart ed).

zâm:: {I} vers, fris.

zamâtape:: {U} geslaagd zijn; in het bezit zijn van een diploma.

Zâmbec:: {F}.

zambiy:: {IIef; mv=enk} Zambiaans (bv).

Zambiy:: {G} Zambia.

Zambiyna:: {Cef} Zambiaanse vrouw.

Zambiyny:: {Cef} Zambiaan (bewoner).

Zâmbulla:: {G} (dorp; gemeente Tosiy).

Zâm & Klet:: {N} (supermarktketen voor verse producten); .

zâmme:: {E} suizen.

zâmmos:: {C} gesuis.

Zâmp:: {J}.

zâmpe:: {E} bevolken, vol met mensen raken.

Zâmpeeriy:: {F}.

zâmpere:: {U} verburgerlijken.

zampôr:: {C} volk.

Zampôr:: {N} (voormalige uitgeverij in Liyrotyka); .

zampôrare:: {K} naturaliseren.

zâmporementec:: {C} (alg) volksvertegenwoordiging.

Zâmporementec:: {N} (»zâmporementec, gezien als Spok instelling, vgl Tweede Kamer in Nederland); .

Zâmporementec-seert:: {N} "Huis van de Volksvertegenwoordiging"; .

zampôreren:: {C} volksaard.

zampôr-helten:: {C} volksgezondheid.

Zampôr-huflif:: {N} "Volksgebouw" (kantoorgebouw in Hirdo met oa balies v div onderwijsinstellingen, de »SEQU en de »ŸKIS); ; (DOM 211).

zampôr-malodé:: {C} volksmuziek.

Zampôr-museem:: {N} "Volksmuseum" (museum in Amahagge); .

zampôr-necân:: {C} concentratiekamp; »•ân.

zampôro:: {C} folklore.

zampôr-oftian:: {C} volksbuurt, volkswijk.

Zampôr-pârc:: {G} (groot park aan de zuidkant v Tsjech); .

Zampôr-Party:: {N} (afk= ZP) "Volkspartij" (voormalige politieke partij); .

zampôrquiyr:: {I} populair; (= »zampôr + »quiyrâše).

Zampôr-quiyrda:: {N} (landelijk ochtenddagblad); .

zampôrquiyr-tiyn:: {SC} populariteit (bij het volk geliefd).

zampôr-ramâos:: {C} volkstelling.

zampôr-ripjer:: {C} volksmenner.

zampôr-rupkos:: {C} convocatie.

zampôrtecc:: {I} dichtbevolkt.

zampôrtiy:: {C} bevolking.

Zampôr-weg:: {W} .

zampôrzâraje:: {C} volkshuisvesting (in Spok ook: het verschaffen v stadswoningen aan tot arbeider omgeschoolde agrariërs).

Zampôrzâraje-depârtemen:: {N} (afk= ZZJ) (voormalig ministerie); .

Zampôr-zeffôsta ur rafanor cofðiys:: {N} (boektitel); ; (DOM 137/212).

zampôr-zrazos:: {C} volkshogeschool; .

Zampy:: {F}.

zâmrater:: {C} (lid v »Zâmporementec; vgl Kamerlid).

zamûle:: {K} vertrekken naar.

Zamyna:: {F}.

zâmzâm:: {I} kersvers; (=red); »zâm.

zân:: {C} stam (v boom); knuppel; eft hânc zÿtâ eft ~: een boom van een kerel (een kerel gelijk een boom).

Zanenca:: {N} (Bergparel-hotel in Myrgrân (Quober)); .

zân-farter:: {C} boomklever (vogel) (L. Sitta europaea).

Zângÿšiy-Kents:: {G} (Erg commune; gemeente Sinto-Oaji-Quzo); .

zâniy:: {I} gezet, zwaarlijvig.

Zân-mirra:: {W} .

zân-miterus:: {I} [mooi] diepbruin.

Zântiycho-mirra:: {W} .

zantolie:: {U} loeien (koe).

zantolios:: {C} geloei (geluid v koe).

zanyke:: {K} (lett) overlopen, over de rand stromen.

Zanyra:: {M}.

Zapenpap:: {F}.

zapóge:: {U} verdwaald zijn.

zaprence:: {K} afdanken en door een ander vervangen; kirro ef frigidara ~: wij hebben een nieuwe koelkast gekocht [en de oude weggedaan].

zâps:: {C} stuk aardewerk; voorwerp van aardewerk; pot, schaal, kruik (ed).

Zar:: {G} (stad in Litii).

•zâr:: {SX.g > c} •bewoner, •er (achter Spok geografische naam, om de bewoner vd locatie aan te geven); (bijv) Lomky/Lomkyzâr: Lomky/bewoner van (eiland) Lomky; Korif/Korifzâr: Korif/bewoner van (stad) Korif.

zâraje:: {C} huisvesting (het verschaffen v onderdak).

Zâraje-depârtemen:: {N} (afk= ZJE) (ministerie); .

zâraje-koles:: {C} internaat, kostschool.

zâramiy:: {I} bewoonbaar.

zârato::

{C} pand; vestiging.
{S} onroerend goed (met nadruk op gebouw(en)).

zarâx:: {S} afgevallen bladeren (die in de herfst onder de bomen liggen).

Zarâx-plep:: {W} .

zâre:: {U} wonen.

zâreldur:: {C} bewoner.

Zâreldur:: {F}.

zârelira:: {II} woonachtig, wonend.

zâre-mimpit:: {C} adresboek (algemeen).

zâre-oftian:: {C} woonwijk (groter deel v stad); »zâre-ÿksanutos.

zâreramâ:: {C} adresboek (officiële staatsuitgave).

zâre-rumpstjô:: |-rumstô| {C} woonruimte.

zâre-sért:: {C} woonhuis.

zâre-sÿrt:: {C} woonplaats.

zâre-taris:: {C} woontoren.

zâre-ûpk:: {C; mv= ~en} woningnood.

zâre-ûpken:: {mv} »zâre-ûpk.

zâre-ÿksanutos:: {C} woonwijk (klein deel v stad; groepje woonhuizen bij elkaar); »zâre-oftian.

Zar-fonis:: {G} (grote baai langs noordelijke deel v oostkust v Litii bij Prus); .

Zar-Husta:: {G} (stad in Litii).

Zar-Husta-MG:: {N} (station).

zârka:: {C} woonboot.

Zar-Knurfel:: {G} (stad in Litii).

zâr'kurre:: {I} nert ~: onbewoonbaar.

Zar-MG:: {N} (station).

zârnolac:: {C} woonwagen (huisvesting voor zigeuners ed).

zârnolacer:: {C} woonwagenbewoner, kamper (komen in Spok niet voor).

zârnolac-kâmpos:: {C} woonwagenkamp (onbekend in Spok).

zarô:: {VZ/VG} (betrekking) benevens, alsmede, en óók; Mariy kette eft pamel ón gress, ~ Petriy: Mariy geeft een cadeautje aan mij, en óók aan Petriy; do kette eft huron-mûsoll ~ eft mimpit ón Elsa: hij geeft een bos bloemen en ook een boek aan Elsa; (het gebruik v zarô als vg en als synoniem v »én wordt door velen als incorrect beschouwd).

Zaroen:: {G} (waterstroom in Ergânt-moeras); .

zarôpip:: {I} een en al.

zâros:: {C} woning; woonplek ([deel ve] woning).

zâros-âlbosiy:: {A; mv=enk} woningbouw.

zâros-fônts:: {C; mv= ~es} bouwfonds, woningfonds; .

zâros-fôntses:: {mv} »zâros-fônts.

Zarpyro:: {G} (dorp; gemeente Mollefin).

Zarpyro-Kjiyft:: {N} (station).

zarr:: {C} landengte (smalle strook land tussen vasteland en eiland).

zârt:: {I} bewoond (huis).

ZÂRT:: {afk} »Zintes Âtvisere-ratt furt ef Tangodâm.

Zarten:: {J/M}.

zârtiy:: {C} woonkamer, woongedeelte (in boerenwoningen, als de begane grond alleen uit woonkamer en keuken bestaat, en een gang of hal ontbreekt).

zârvare:: {K} [doen] uitdrogen.

zârve:: {E} indrogen, opdrogen, uitdrogen.

zârviy:: {I} uitgedroogd.

zârvos:: {C} in-/uit-/opdroging.

zarynde:: {U} vergevorderd zijn.

zaryndelira:: {I} vergevorderd.

zâšecere:: {U} zich máskeren (met masker voorzien).

zâšecerr:: {C} masker.

zâšecerr-huron:: {C} kolai ~: gele maskerbloem (L. Mimulus guttatus).

zâšecerriy:: {I} gemaskerd.

zâšecerr-zôler:: {C} dwarsoorvleermuis (L. Barbastella barbastellus).

zat::

{I} hiernaast; »za•.
{gst} »zae.

Zatôc-mirra:: {W} .

Zatrac:: {F/J}.

Zâtreff:: {F}.

Zâts:: {J}.

Zâtso:: {N} (mineraalwatermerk); ; (DOM 93).

Zâtso-ef-Wik:: {G} (dorp; gemeente Afacha).

Zâtso-Ylânja:: {G} (dorp; gemeente Afacha).

zat-tecše:: {C} bijschrift, onderschrift.

zatyre:: {U} huilen, wenen.

zazâmpe:: {E} vol zijn met mensen.

ZC:: {afk} »zeces-treno.

ze:: {C} (naam vd letter Z).

•ze:: {SX.g > c} •bewoner, •er (spr, als variant v »•zâr; ihb dl= Berref).

zé:: {C} zee, oceaan; fes ef [hardlap] ~: op [volle] zee; ef vende fes ~ tjâg: het veld ruimen voor.

zebbe:: {C} bezigheid.

Zebbeve:: {F}.

zé-belp:: {C} zeedier.

zé-blaffatjen:: {C} commandeur (marinerang); .

zeces:: {C} dorp.

Zeces-blufk:: {W} .

zeceser:: {C} dorpeling, dorpsbewoner.

Zeces-fôresta:: {G} (bos; gemeente Zimp); .

zeces-koles:: {C} dorpsschool (lagere school in een dorp, veelal met meer dan één klas in een lokaal); »ninker-koles.

Zeces-koles:: {N} (»zeces-koles, gezien als Spok onderwijsinstituut); »Ninker-koles.

Zeces-lirrotiy:: {W} .

zeces-még:: {C} dorpsraad (in Spok: bestuur in een dorp dat verantwoording aan de gemeenteraad schuldig is).

Zeces-mirra:: {W} .

Zeces-pât:: {W} .

Zeces-pât-weg:: {W} .

Zeces-plep:: {W} .

zeces-stamelef:: {C} (in Spok: afgevaardigde in de dorps- en stadswijk-vertegenwoordiging); »zeces-stamero.

zeces-stamero:: {C} (in Spok: vertegenwoordiging binnen de ytstostenlen ("gemeentebestuur") v stadwijken en dorpen die onder deze gemeente ressorteren, bestaande uit 1 tot 5 zeces-stamelefs ("dorps- of wijkafgevaardigden") per dorp of stadswijk; zeces-stamero is Spok equivalent v gemeenteraad in Nederland).

zeces-treno:: {C} (afk= ZC) stoptrein, boemeltrein.

Zeces-weg:: {W} .

Zeces-ÿksanutos:: {W} (stadswijk in Zest); .

zeces-ziyter:: {C} dorpshoofd (hoofd vd »zeces-még).

zé-chucern:: {I} onderzees.

Zeci-lirrotiy:: {W} .

zecofe::

{K} wensen [te hebben]; do ~ eft kleter oto: hij wil graag een nieuwe auto [hebben]; gress ~ [eft] cafer: ik wil graag koffie; heeft u koffie? (ook als bestelling in een restaurant ed); »bladide.
{U} genegen zijn; (verplichte kerndeletie in den-zin:) do nert ~, den quardere sener kinur tlokko: hij is niet genegen zijn zieke tante te bezoeken.

zecofos:: {A} genegenheid.

zecye:: {U} kriebelen.

zé-dyek:: {C/S} zeewier.

zée:: {U} baden, zwemmen (in zee).

Zeeater:: {F}.

Zee-avenû:: {W} .

Zee-belp-lirrotiy:: {W} .

Zee-briljentiy:: {N} (hotel; gemeente Tsjech); .

Zeeer:: {F}.

Zeeër-poentel:: {N} "Zeemansherberg" (authentieke kroeg aan de haven v Girdes); (UIS 143).

Zee-Hâksa:: {G} Golfstroom.

zeéke:: {U} blaten (schaap).

zeékos:: {C} geblaat (geluid v schaap).

Zeelanda:: {Cef} Zeeuwse vrouw.

zeelandes:: {IIef} Zeeuws (bv).

Zeelandes:: {G} Zeeland.

Zeelando:: {Cef} Zeeuw.

Zee-lirrotiy:: {W} .

Zeeman:: {F} (Ned).

Zee-mirra:: {W} .

Zeeny-pârc:: {N} (begraafplaats voor honden en katten bij Mosento); .

Zee-plep:: {W} .

Zee-pola:: {W} .

zéer:: {C} zeeman, zeevaarder.

Zeerco-Lanu:: {G} (oude naam vh eilandje Fôlshynne); .

Zee rifo Tano:: {G} (zeegebied ten zuiden v Hildi-fonis tot en met ten zuiden v Lomky); .

Zee-rutt:: {W} .

Zee-rutt-ager:: {W} (buurtschap); .

Zeesame:: {G} (dorp; gemeente Nichtkalas).

Zeese:: {F}.

Zee-seerett:: {N} (uitspanning in Amahagge); .

Zee-seert::

{G} (dorp; gemeente Xôcÿrðamiy).
{N} (volkshogeschool bij Manes-Bÿnÿr); .

Zee-siyclo A:: {W} .

Zee-siyclo B:: {W} .

Zee-taris:: {G} (dorp; gemeente Xôcÿrðamiy).

Zeetoffik:: {N} (uitgeverij in Tosiy); .

Zeetoffiks TC:: {N} (bierbrouwerij te Liyrotyka); .

Zee-vildul-weg:: {W} .

Zee-weg:: {W} .

Zee-zerfos:: {W} .

Zef:: {afk} »Zefanja.

zefa:: {I} diep; ~ zjoba: in de diepte; ef ûice ~ terat armt flj: nader ingaan op iets; ef [prap] kette lo [wâlc] ~, den ...: zijn [uiterste] best doen om ..., moeite doen om ... (iets te bereiken); do kettavy litel lo ~: hij wil weinig zijn best doen.

zefaiy:: {C; rs= zefate} (lett) diepte (het diep zijn).

zefa-moftosor:: {I} (fig) diepgeworteld.

zefâne::

{K} (lett/fig) overschrijden.
{U} omlopen, omrijden, omvaren (enz); een omweg maken (niet de kortste weg nemen); gâšâ ef fesbônor gÿrt kirro zefânûs vja Krappa: vanwege de ingestorte brug moeten we omrijden via Krappa.

Zefanja:: {N} (afk= Zef) (bijbel) Sefanja.

zefânos::

{C} omweg.
{A} (fig) overschrijding.

zefânufire:: {U} omrijden (rijden met een omweg).

zefa-plônsos:: {C} diepzeeduiken (als sport).

zefare:: {K} (fig) uitdiepen.

zefaros:: {A} (fig) uitdieping.

zefarôsta:: {Cmv} perikelen, wederwaardigheden.

zefate:: {rs} »zefaiy.

zefazerfi:: {C} perspectief.

zefblotter:: {I} diepblauw, donkerblauw.

zefe:: {U} bellen, schellen.

zefel:: {C} trog (in zeebodem).

zeff:: {C} [metalen] staaf, stang.

Zeff:: {F}.

zeffe:: {K} ~ ón: vertellen aan.

zeffos:: {C} vertelling, verhaal.

Zeffôsta mip ef Moens-ilesets:: {N} (boektitel); .

zeffstâ:: {C} getuige.

zé-fisa:: {C} zeevis (ntr).

zefos:: {C} gebel, geschel (als geluid).

zefpâre:: {K} (lett) opdiepen, uit het water halen.

zeft:: {C} bel, schel, klok.

zégt:: {C} onervaren/ongeoefend persoon.

zégter:: {A; mv=enk} onbedrevenheid, onervarenheid, ongeoefendheid.

zégtiy:: {I} onbedreven, onervaren, ongeoefend.

zé-gÿtliy:: {Sef} zeefruit (vis en schaaldieren als voedsel).

zé-jakars:: {C} zeespiegel.

zé-kaklôbes:: {C} "zeesteensnoek" (snoekachtige vis, vrnl langs Zverostakust en in de Leije en Trendon) (L. Esox marinus); »kaklôbes; »Zverosta-xijera.

zé-kinâ:: {SC} zeeziekte.

zé-kles:: {S} (alg) aan zee groeiende grassoort; (ihb) Engels gras; »littit-zé-kles.

zé-knurfel:: {S} zeewater.

Zekon:: {G} (stad in Ziyp).

Zekon-Grât:: {G} (beek naar de Grât); .

zel::

{Aef} hartstocht, drift; lef ~: grondig; (sprkw) goe ~s nert qugle ef lirdes: hartstocht geeft geen rust.
{I} hartstochtelijk, vurig.

zela:: {C} bronst.

Zelðôs-pât:: {W} .

zelfÿ:: {C} vleugel (1 v vogel; 2 aanbouw v gebouw).

zelfÿ-hôrna:: {C} jachthoorn.

zelfÿ-knociy:: {C} bekken (in skelet).

zelfÿ-pjano:: {C; mv= ..-pjanôe; rsmv= ~tt} vleugel (soort piano).

zelfÿ-pjanôe:: {mv} »zelfÿ-pjano.

zelfÿ-pjanott:: {rsmv} »zelfÿ-pjano.

zelfÿpos:: {C} vleugelslag (v vogel).

Zelfÿ-weg:: {W} .

zelfÿ-ÿtin:: {C} vliegdekschip.

Zellem:: {F}.

Zellt:: {G} (waterval in de Girdestona; gemeente Quafaiy); .

Zellt-tômp:: {N} (graf; gemeente Sinto-Leraquen); .

Zelm:: {G} (dorp; gemeente Flafâ).

Zelma:: {F}.

zé-lôbâslÿg:: {C} zeeprik (vis) (L. Petromyzon marinus).

Zeltrôc-weg:: {W} .

Zelzakiy:: {G} (stad in Jelafo).

Zelze:: {G} (rivier van Kulano-gebergte naar Amahagge-kanaal); .

Zelze-pônt-mirra:: {W} .

Zelzer:: {F}.

zemmena:: {S} (dl= West-Liftka) misoogst, misgewas.

Zempeha:: {F/J}.

Zempeha-Kents-Opper:: {G} (Erg commune; gemeente Aquandô); .

zemper:: {C} jaar; effer ~: een dezer jaren; ~ nert ~ iftam: om het jaar; pip lóf pert ~s: al [vele] jaren; al jarenlang; armt ~s = armt-zempers: bejaard; op leeftijd; do melde lef 20 ~s: hij is 20 jaar [oud]; eup melde pip/strâ 16 ~s: ze is al/nog geen 16 jaar (in spr blijft vz lef wel weg als er een andere bepaling bij staat); rst lef 20 ~s: iemand van 20 jaar [oud]; luft 80 ~s: op 80-jarige leeftijd; lóf ef hefergsa-~s: in de jaren zeventig; ef kiygt fârsa-~s: de late jaren veertig; ef 1990-zempers: de jaren 1990; ef 00-zempers = ef 2000-zempers: de jaren 0 = de jaren 2000 (2000-2009); do melde liftkar terat dus lef 60 ~s: hij is ouder dan 60 jaar; do zâre [amiði] ten zempers fes kult zeces: hij woont [pas] twee jaar in ons dorp.

zemperafiy:: {C} jaarverslag (jaarlijkse publicatie met de economische en financiële situatie ve bedrijf of instantie, en met de vooruitzichten voor het volgende jaar; dit is voor veel categorieën v organisaties een verplichte publicatie, die door een accountant goedgekeurd moet worden); »zempermip; »belt-zemperafiy.

zemperas:: {C} jaartal; leeftijd; fes kost ~: op mijn leeftijd.

zemperas-finne:: {C} begin van de jaartelling; futtof ~ (afk= f/zf): voor Christus; mintof ~ (afk= m/zf): na Christus; 1000 f/zf: 1000 v.Chr.

zemper-fôlgos:: {A} jaarwisseling.

zemper-fort:: {C} jaargetijde.

zemper-hertel:: {C} "jaarmaand" (maand in de chr jaartelling).

zemper-holfe:: {C} [fes] ~ ten: in de tweede helft van dit jaar.

zemperiy:: »•-zemperiy.

•-zemperiy:: {I} •jaars; •jarig; (bijv) sers-~: zesjaars (6 jaren durend); zesjarig (6 jaar oud); ef dur 65-zemperiyn meraters: de drie 65-jarige mannen.

zempermip:: {C} jaarboek, almanak, jaarverslag (alg soort publicatie die elk jaar verschijnt); »zemperafiy.

zemper-pelbôt:: {C} (afk= ZP) jaargang, jaar (tijdschrift, wijn ed); eft weinô ZP 2005: een wijn van jaargang 2005, uit 2005.

zemperpip:: {III} het hele jaar.

zempersot:: {I} jarenlang.

zemper-stovy:: {C} jaarbeurs.

zemper-terder:: {C} lieveheersbeestje (rood met zwarte stippen); heferg-~: zevenstippelig l. (L. Coccinella 7-punctata); perdÿr-~: tweestippelig l. (L. Adalia 2-punctata); »geffal-ketter.

zempertiy:: {I} jaarlijks; 10 ~n tims: 10 keer per jaar; dur-~: elke drie jaar, driejaarlijks.

zé-myle:: {C} (afk= Zm of Z of Z [Zm]) zeemijl (1852 m).

zen:: {C} klein sieraad, snuisterij.

zena:: {C; mv= zenos} romp, lijf.

Zendoreno:: {G} (stad in Plefô); (DOM 91).

zendorÿn:: {I} ondiep.

zenlare:: {mv} »zennler.

Zenne:: {F/J}.

zennler:: {C; mv= zenlare} ongemak.

zennt:: {C} hindernis, obstakel.

zenos:: {mv} »zena.

zé-nydapâpšérr:: {C} blauwe zeedistel (L. Eryngium maritimum).

Zeone:: {G} (stad in Bloi).

Zeone-arâbe:: {W} .

Zepar:: {M}.

Zepar-mirra:: {W} .

zé-plinker:: {C} zeester (alg); presÿr ~: gewone zeester (L. Asterias rubens).

zequme:: {U} zoemen.

zequmos:: {C} gezoem.

ZER:: {afk} »zerusstof.

zerâ:: {TW} nul, nihil; (gevolgd door ENKELvoud) ~ sért: nul huizen.

zerâ-tensa-hor:: (020-hor) {C} 06-nummer (mobiele telefoon).

zerattat:: {III} ernaast (naast iets); »zarô + »ata• + •t).

zerfan:: {I} zichtbaar.

zerfaniy:: {A; mv=enk} zichtbaarheid.

zerfare::

{K} een blik slaan in, inzien, inkijken; nakijken.
{U} ~ helkara: (lett/fig) omzien naar, uitkijken naar.

zerfatt:: {I} zichtbaar.

zerfe::

{K} kijken; zien; na ef ~ (afk= n.e.z.): als het ware; ber ~: te voorschijn; luft bent ~: op het eerste gezicht; ef ~ tjâg nes-jûky: verbluft/versteld staan; ef ~ lo [hâc] ón gress, den ...: het lijkt mij [nuttig] dat/om ...; ef musiyc ~ fit lo quista zjentiy hups ón gress: de muziek lijkt me zo hard genoeg; ~ gress dus, ÿr do mrâtare: ik ga even kijken waar hij blijft; (fig) ef ~ flâjû fes: niets zien in; ef menester ~ flâjû fes ef kleter arpinzol: de minister ziet niets in het nieuwe plan; gress nert ~ ðÿm tu: ik kan niet zonder jou; ~ ef tiyns!: kijk uit! (met de nadruk op kijken).
{U} ~ helkara flj: kijken naar iets; ~ kura: kijken naar (onderzoeken, controleren); ~ tukst: uitzien op (venster); een uitzicht hebben op; ef miflif ~ tukst ef arâbe: het raam ziet uit op de tuin; ef pola ~ tukst ef liftkar ebesport: vanaf de boulevard heb je uitzicht op de oude vissershaven; ~ lo (arch/poe/dl= Peg): eruitzien als (vrnl concrete gewaarwordingen); ef brûe ~ lo côšos: de stamppot ziet eruit als kots.
(tdw) ~lira tygtja (vz-uitdr) (afk= z/t): ten aanzien van; ten opzichte van; tukst ~lira!: tot ziens!; ef melde ~lira: eruitzien als; eup melde ~lira eft lofân: ze ziet eruit als een hoer; ef melde ~lira eft tómaros: het ziet ernaar uit dat het gaat onweren; er lijkt onweer te komen; (vrnl fig) ~ ...: bij het zien van ....

zerfe-arr:: {C} gezichtsveld.

zerfe-blef:: {K} (lett) omkijken naar.

zerfe-cjestovliy:: {C} gezichtsbedrog.

zerfefes:: {C} ogenblik; lóf ef ~: op het ogenblik, momenteel (deze periode).

zerfe-fes:: {K} inzicht hebben in.

zerfe-gift:: {I} afzichtelijk, niet om aan te zien.

zerfe-kaf:: {U} (lett) opzien, omhoog zien.

zerfe-koern:: {C} (fig) optiek; âfry kost ~: in mijn optiek (zoals ik het zie).

zerfelira:: »zerfe 3.

zerfe-platas:: {Cmv} (pop) uilenbril, grote bril.

zerfe-ponto:: {C} (fig) gezichtspunt.

zerfes:: {C} ogenblik; »zerfefes.

zerfe-tiyn:: {C} gress pónze kvâ eft ~ ón flj: ik krijg nooit iets te zien.

zerfetou:: {I} opzichtig (kleding, uiterlijk).

zerfgre:: {U; gst= ~t} rondkijken.

zerfgret:: {gst} »zerfgre.

•zerfi:: {SX > c} (wat met kijken/zien te maken heeft) (bijv) tÿrt/tÿrtzerfi: terug/spiegel (lett "terugkijk"); hupster/hupsterzerfi: groot/vergrootglas.

zerfiy:: {A; mv=enk} zicht; lo ~: op zicht.

Zerfly:: {M}.

zerfos::

{C} uitzicht; eft ~ tukst flj: een uitzicht op iets.
{A} het zien; het kijken; gezicht; fes ~: in zicht.

•-zerfos:: {SX > n} •zicht (in namen van villa's, hotels ed) (bijv) Hertâ-zerfos: Beekzicht (naam ve herberg).

zerfos-fes:: {A} inzicht; doorzicht; (lett/fig) ef pónze ef ~ frópjÿ: inzicht krijgen in.

zerfos-kaf:: {C} (lett) het opzien, het omhoogkijken.

Zerfos-plep:: {W} .

Zermatt:: {G} (stad in Tjemp).

zé-rôket:: {C} zeeraket (plant) (L. Cakile maritima).

zérpe:: {U} waden (te voet door water).

zérpe-vogily:: {C} waadvogel, steltloper (iha steltloperachtige: vogel met lange poten, de orde vd charadriiformes).

Zerrafie:: {G} (dorp; gemeente Aboris-Sinto-Jenu).

zerre:: {K} strelen, liefkozen.

zerrhurt:: {C} schoothondje.

zerros:: {C} streling, liefkozing.

zerše:: {K} zich vasthechten aan.

Zertâ:: {F}.

zérte:: {K} uitkijken [over] (uit een toren); kirro ~ ef kry jakâms: we kijken [vanuit een toren] uit over de glooiende velden.

Zertoniyta:: {G} (stad in Ben).

zerusstiy:: {I} werelds, voor de genoegens der wereld.

zerusstof:: {C} (afk= ZER) (Erg tijdrekening: om de 12 dagen terugkerende rustdag).

zeruzze:: {SC} (Erg) materiële luxe, aardse genoegens, wellust (als positief ervaren).

Zeruzze-lemnâs:: {N} (grote grafheuvel bij de Wefot-Krappa; gemeente Prest); .

Zeruzze-painer-covent:: {N} (Erg klooster; gemeente Zelzakiy); .

zeruzzer:: {C} (mnl lid vd Erg kloosterorde »Zeruzzer-wâlka).

zeruzzera:: {C} (vrw lid vd Erg kloosterorde »Zeruzzer-wâlka).

Zeruzzer-wâlka:: {C} (Erg kloosterorde); .

Zeruzze-seert:: {N} (bejaardentehuis in Fonistâ); .

zé-slit:: {C} zee-engte.

zé-sparot:: {C} zeeden (L. Pinus pinaster).

Zest:: {G} (hoofdstad v Neno).

zestiyc:: {C} (vulg) klootzak, hufter (zowel mnl als vrw).

Zesto:: {J}.

Zesto-Kâlmen:: {J}.

Zest-Tÿden:: {N} (tijdschrift voor taal- en tekstwetenschap; verschijnt 3 keer per jaar); .

zetente:: {E} opgroeien; (= »zett + »vente).

zetentos:: {A} het opgroeien; groft ~ meldo luft eft keldus: hij is op een boerderij opgegroeid.

zétoffik:: {C} windstreek (v kompas).

zétoffik-daqujess:: {C} windroos (op kompas).

zé-tosperg:: {C} zilte schijnspurrie (plant) (L. Spergularia marina).

zets:: {I} zat, verzadigd; (pop variant v »zett).

zett:: {I} voltooid, klaar, afgerond; »zets; »za• 1.

zé-tupplip:: {C} zeereis.

zé-wik:: {C; mv= ~a} zeebad (het baden in zee).

zé-wika:: {mv} »zé-wik.

zé-wiksÿr:: {C} zeebad, badplaats aan zee.

zeze:: {C} schop, schep, spade (met korte steel).

Zezem:: {G} (stad in Munt).

ZF:: {afk} »zillepip-floôr.

ZGA:: {afk} »Zomarte Gabanos Aflif.

ZGH:: {afk} »Zomarte Gabanos Hoggebim.

ZGL:: {afk} »Zomarte Gerlas-lÿnts.

ZGTan:: {afk} »Zomarte Gabanos ber Tanbÿr.

zh:: {afk} »holfe 2.; »zurt.

zibblippir:: {Crs} (afk= zip) toilet, wc; (als opschrift op een toiletdeur wordt altijd de afkorting zip gebruikt; in populair taalgebruik kan zip ook gezegd worden; bovendien vervangt zip in samenstellingen het officiële woord zibblippir).

zicc:: {C} kring, cirkel.

zieo:: {C; rs= ziet} muts, pet (zonder klep).

ziet:: {rs} »zieo.

zif:: {C} (vulg) kut.

Ziffon:: {G}

(stad in Munt).
(»ûpk-areû in districten Munt/Ziyp).
(rivier van Ziffon-gebergte naar de Trendon); .

Ziffon-belt:: {G} (stad in Munt).

Ziffon-Gabanos:: {N} (afk= ZiGa) (particuliere spoorwegmaatschappij, opgericht in 1995); .

Ziffon-Haloagge:: {N} (»wegsÿrt langs autoweg M8/M82; gemeente Šatoliy); .

Ziffon-kanol:: {G} (kanaal tussen rivier Ziffon en plaats Ziffon); .

Ziffon-manta:: {G} (berggebied op Berref, omvat de gebergtes: Ÿrcô, Lafter en Ziffon).

Ziffon-mirra:: {W} .

Ziffon-tobergÿ:: {G} (gebergte in district Munt); .

Ziffon-zerfos:: {N} (regionaal winkelcentrum in Tenkô); .

ZiGa:: {afk} »Ziffon-Gabanos.

zikâ:: {afk} »zirrot-kâmpos.

Zikâbe::

{N} (stichting die vakantiekolonies beheert; in Halaresto); .
{afk} »Zirrot-kâmpos furt blefsÿrtor efantys.

zikore::

{K} letten op; zorgen voor; tu zikorât den ...: je moet ervoor zorgen dat ...; ~ kost reppos!: let op mijn woorden!.
{U} zorgen, oppassen; ~-tûe den tu nert tundare ef vasa: zorg dat je de vaas niet breekt.

•-zill:: {SX > n} "•onderdak", "•bescherming" (in namen van herbergen, hotels ed) (bijv) Alôta-zill: (naam ve herberg, gelegen aan de beek Alôta).

zillare:: {K} beschutten; ef zillaror ðarmiys: de beschutte dalen.

zillaros:: {C} beschutting.

zille:: {K} ~ ón: beschermen, behoeden, beschutten tegen.

zille-areû:: {C; rs= ~t} (afk= ZA) natuurreservaat, nationaal park.

Zille-areû-mirra:: {W} .

Zille-Areû TC:: {N} (afk= ZA TC) "Natuurreservaat NV" (organisatie die de officiële natuurreservaten beheert; hoofdkantoor in Conityje); .

zille-areût:: {rs} »zille-areû.

zillepip:: {Crs} dak (op huis).

zillepipe:: {K} onderdak geven aan.

zillepipfes:: {III} bovenin; ef beldrusts melde ~: de kussens liggen bovenin; (vgl) ef beldrusts melde hogorit fes ef feldariy: de kussens liggen boven in de kast.

zillepip-floôr:: {C} (afk= ZF) bovenverdieping; bovenste verdieping (ook als aanduiding in lift); fes ef ~: op de bovenverdieping.

Zillepip-mirra:: {W} .

zillepipos:: {C} onderdak.

zillos:: {A} bescherming; (soms) zorg; fes ~: beschermd; ef kette eft ~ âst: bescherming bieden tegen; ef zeces locâteše fes ~ ja ef bergo-temps: het dorp ligt beschermd/beschut tussen de bergruggen.

Zillos:: {N} (concern te Korif, exploiteert enkele hotels en kuurbaden); .

zimalo:: {C} couplet, strofe.

zimbabiy:: {IIef; mv=enk} Zimbabwaans (bv).

Zimbabiy:: {G} Zimbabwe.

Zimbabiyna:: {Cef} Zimbabwaanse vrouw.

Zimbabiyny:: {Cef} Zimbabwaan (bewoner).

Zimbô:: {N} (fabriek in Gralkrich v huishoudelijke papierproducten: toiletpapier, keukenpapier, koffiefilters ed); .

Zimp:: {G} (stad op Teujan).

Zimp Umyn Cômpanðo:: {N} (afk= ZUCôm) mijnbouwbedrijf bij Zimp; .

Zinðes:: {F}.

Zinka:: {N} (merk v chocola en bonbons; fabriek in Bôrâ); .

zintes::

{Aef} wetenschappelijkheid; wetenschappelijke bezigheid (ook in tegenstelling tot amateurisme).
{I} wetenschappelijk.

Zintes Âtvisere-ratt furt ef Tangodâm:: {N} (afk= ZÂRT) "Wetenschappelijke Adviesraad voor de Regering" (in Ies); .

zintes-fikšo:: {S} sciencefiction.

zip::

{C} (pop) wc, toilet.
{afk} »zibblippir.

zip-kartafiy:: {mv} »zip-kornin.

zip-kornin:: {C/S; mv= ..-kartafiy} [velletje] toiletpapier, wc-papier.

ziplot:: {C} toiletpot, wc-pot.

zip-riyn:: {C} toiletbril, wc-bril.

zirdare:: {Upr} zich vlijen; ef zeces frart ~ sumâ ef kryobiy-cénp: het dorp ligt tegen de heuvelflank gevlijd.

zirde:: {U} (lett) liggen (v mensen/dieren/zaken); do chafoste ur ~: hij ligt te zingen; (gebruik v zirde terwijl er v "staan" sprake is drukt geïrriteerdheid/boosheid uit) ef mimpit ~ fes ef feldariy!: zie je dan niet dat het boek in de kast staat! (tegen iemand die zeurt dat hij het boek niet vinden kan).

zirde-hômba:: {I} doodmoe.

zirde-sÿrt:: {C} (lett) ligplaats.

zirdos:: {C} het liggen, liggende houding.

zirdos-quzÿr:: {C} fes eft ~: in liggend formaat (bedrukken of beschrijven v vel papier).

zirdu:: {C} ligstoel; (= »zirde + »ferdu).

zirrel:: {PV; rs= zirrle (arch) of ziyrle; 2niv-3enk-mnl} hem; do zerfe ~: hij ziet hem; Mariy ziyrle afânole: Mariy heeft hem achtergelaten.

zirrle:: {rs} »zirrel.

zirrot:: {C} vakantie; ef vende helkara ~: met/op vakantie gaan; dur gestriys lo ~: drie dagen vakantie; kirro lelperre ~: wij hebben vakantie; gress main mimpits trempe lóf ef ~: ik heb op vakantie tien boeken gelezen; óps revente mas rifoliy ef ~: ze komen morgen van vakantie terug.

zirrot-kâmpos:: {C} (afk= zikâ) vakantiekolonie (ihb voor kinderen die in een groep op vakantie gaan).

Zirrot-kâmpos furt blefsÿrtor efantys:: {N} (afk= Zikâbe) "Vakantiekolonie voor achtergestelde kinderen" (onder meer bij Meertâ); .

Zita:: {M}.

Zivver:: {J}.

zix:: {I} lang en vettig/nat en sliertig/slap (v natte/ongewassen haren, paling ed).

ziycc:: (= ziycce) {C; rs= ziyccee} bosmuis (L. Apodemus sylvaticus).

ziycce:: {C} »ziycc.

ziyccee:: {rs} »ziycc.

ziyðy:: {C} [kleine] zwaardschede (schelp) (L. Ensis ensis); tafelmesheft (schelp) (L. Ensis siliqua).

Ziyki:: {M}.

Ziylka-lirrotiy:: {W} .

Ziylpâšô-weg:: {W} .

ziylpe:: {U} huppelen.

ziylpos:: {C} gehuppel.

ziym::

{VZ} (betrekking) in plaats van; do ~ gress cÿrtire Mariy: hij helpt Mariy, in plaats van ik.
{VG} (uitsluiting) in plaats van dat; vufâfâ kleter regliše arfine, ~ stus replaše ef liftkar tiyns: er komen steeds meer nieuwe regels, in plaats van dat men de oude vervangt.

ziympainatjen:: {C} waarnemer (die [tijdelijk] iemands plaats inneemt).

ziympaine:: {K} waarnemen ([tijdelijk] iemands plaats innemen).

ziympainos:: {A} waarneming ([tijdelijk] innemen van iemands plaats).

ziynðe:: {K} [dak] met riet bedekken; balen hooi opstapelen; hooischelven neerzetten; »scôl.

ziynðer:: {C} rieten dak.

Ziynðer-weg:: {W} .

ziynðos:: {C} het rietdekken; het opstapelen van hooi; het neerzetten van schelven (als werk gezien).

ziynt:: {C} hooimijt, hooischelf.

Ziyp:: {G} (district op eiland Berref).

Ziypaf:: {G} (dorp; gemeente Ozaneto armt ef Prek).

Ziyp-avenû:: {W} .

Ziyp-plep:: {W} .

Ziyrhagge:: {N} (pension; gemeente Mozent); .

Ziyrhagge-helmy::

{G} (grot; gemeente Mozent); .
{N} (restaurant bij de grot); .

»•hagge.

Ziyrhagge-pât:: {W} .

ziyrle:: {rs} »zirrel.

ziyte:: {U} zitting nemen (vergadering ed).

ziytelmit:: {K} vergaderzaal.

ziyter:: {C} voorzitter.

ziytos:: {C} zitting; vergadering.

Ziyxter-Kents:: |ziykster-| {G} (woongemeenschap; gemeente Kwâgseert); .

zjâf:: {C} haal, streep, kras; eft ~ kura ef wufta: een streep door het woord; eft ~ kura ef plata: een kras in/op de grammofoonplaat.

Zjâk:: {G} (stad op Teujan).

zjama:: {C; mv= ~s} griet, mokkel (meid).

Zjanôc-korda:: {N} (Erg kerk in Manes-Tolâ); .

Zjanôc-lirrotiy:: {W} .

ZJE:: {afk} »Zâraje-depârtemen.

zjecer:: {C} borg (persoon); prap wencate fara ~ ón (ón is vz): borg staan/blijven voor.

Zjenkiy-pavelonn:: {N} (paviljoen bij Dreelf-ûcs aan de Zverosta-kust); .

zjentiy:: {Iid} genoeg, voldoende, toereikend||niet genoeg, onvoldoende, ontoereikend; ef mittus melde quista ~ hupster: de kamer is groot genoeg; ef mittus melde tildâ ~ hupster: de kamer is niet groot genoeg/is te klein; aftel dena kas melde ~?: past die jas? (eig: is die jas groot/klein genoeg?); ef rumpstjô melde quista ~: er is ruimte genoeg; ef ~ nakaftos mešane: het voorschot is toereikend; ef ~ nakaftos quÿe: het voorschot is ontoereikend; ef ~n fesjalôsta kaf ef kaftos: de voldoende inkomsten; ef ~n fesjalôsta kaf ef šâft: de onvoldoende inkomsten; ef xatjesmés melde ~n furt ef urâðos: de maatregelen zijn toereikend; ef xatjesmés melde ~n furt ef zrytacc: de maatregelen zijn ontoereikend/schieten te kort; ef ne'âma guldâ weinoh melde quista ~ quista: alleen de beste wijn is goed genoeg.

zjere:: {U} glimlachen.

zjeros:: {C} glimlach.

Zjezro:: {F}.

zjoba::

{III} beneden, onder; zefa ~: in de diepte; ~ kafes: van beneden naar boven; do pónze ~ = do zjobaare: hij komt beneden; hij gaat naar beneden (de trap af); ef kôbo melde ~ ef: de zon is onder.
{VZ} (plaats) beneden, onder; ef kjuptlot melde ~ ef kelbra: de stoof staat onder de tafel.

zjobaare:: {U} [naar] beneden komen, naar beneden gaan (de trap af).

Zjobabergo:: {G} (dorp; gemeente Afacha).

Zjobacôlte:: {N} (bewoond museumkasteel op šarkdomenn Côltehynne); .

Zjobacôlte-mirra:: {W} .

zjobae:: {U} beneden zijn.

zjoba-galeriy:: {C} onderdoorgang (pad, looproute ed ergens onderdoor).

zjobaiy:: {I} benedenste, onderste.

Zjoba-jakâm:: {G} (dorre vlakte tussen Ferky-wand en steile zuidkust v Lomky); .

zjobakaf:: {I} ondersteboven.

Zjobakulâ:: {N} (voormalig kasteel aan het Xâtiy-meer; gemeente Quober); .

Zjobakulâ-mirra:: {W} .

Zjoba-Lamk-weg::

{W} .
{N} (naam vd fraaie, met borden gemarkeerde, toeristische route, die samenvalt met Weg 2 langs de zuidkust v Lomky); .

Zjoba-terf:: {W} .

Zjoba-Ylt:: {G} »Ylt.

zjobaÿne:: {U} beneden blijven (niet naar boven komen).

Zjôc:: {F}.

zjóc:: {I} wulps (met sensuele ronde vormen).

zjoðe:: {Kid} vatbaar/gevoelig zijn voor||onvatbaar/ongevoelig/immuun zijn voor; do ~ sest remarcôsta lo châfâ: hij is gevoelig voor dergelijke opmerkingen; do ~ ef dakrosz lef eft [utô] zjeros: hij is ongevoelig voor beledigingen; hij heeft een olifantshuid; gress ~ tûst lef ef lett: ik ben [over]gevoelig voor stof; gress ~ ef nodâs tygtja ef lomess: ik ben ongevoelig/immuun voor muggen; ef tijâtnesstos zjoðe-kiyroe ef polio fes helten: de inenting maakt ons onvatbaar voor polio.

zjôdele:: {K} griffen, kerven (in hout ed); uitsnijden (vlees ed); uittrekken (kies); uitknijpen (puist); pitten (aardappels).

zjôdele-fest:: {I} (fig) onuitwisbaar.

zjôdelos:: {C} litteken; kerf.

zjoffe:: {U} ~ [beri/den]: beweren; do ~ beri lelperre kânks: hij beweert kanker te hebben; stus ~cû nert, do meldelira kost frera: je zou niet zeggen dat hij mijn broer is; mip dena urrvu stus nert ~cû, ef meldelira kormondô: met deze sneeuwstorm zou je niet zeggen dat het zomer is; »zjoffelira.

zjoffelira:: {tdw} (geeft speciale constructie);

ef ~ gulder A, dâsnû B: liever A hebben, dan B; gress ~ gulder eft hurt, dâsnû [idem] eft chat: ik heb liever een hond dan een kat; do ~ gulder mas dâsnû lelmo tof, den gress arfine: hij heeft liever dat ik morgen kom dan vandaag; eup zjoffalira gulder tuex ÿfartos dâsnû [tuex] ÿpittos = (spr) eup zjoffalira gulder tu farta dâsnû [tu] pitta: ze had liever dat je liep dan fietste;
(met aoristus; »•o) ... zjoffolira querdo: het valt mee dat ... (enigszins iro); do arfine zjoffolira querdo: het valt mee dat hij komt (ik had nooit gedacht dat hij zou willen komen);

»zjoffe.

zjoffos:: {C} bewering, stelling.

zjol:: {S} (alg) steenkool, kolen; (pop) geld; kolpert ~?: (pop) mag ik even afrekenen?; hoeveel krijg je van me?.

zjolare:: {U} [met] steenkool stoken; eft ~lira fradâs: een stoomlocomotief die met steenkool gestookt wordt, een kolengestookte locomotief.

Zjolater:: {F}.

zjol-copiy:: {C} doorslag (kopie met carbonpapier).

zjol-doffiy:: {I} pikzwart.

Zjoler-agru:: {G} (bergtop in Pâlsten-gebergte; 864 m hoog); .

zjol-hecc:: {C} beddenpan.

zjol-helter:: {C} zwartkopmelkzwam (L. Lactarius lignyotus).

zjoliyn:: {C} stuk steenkool.

zjol-kartafiy:: {mv} »zjol-kornin.

zjol-kornin:: {C/S; mv= ..-kartafiy} [velletje] carbonpapier.

Zjol-lados:: {W} .

zjollot:: {C} kolenbak, kolenkit.

Zjol-mirra:: {W} .

zjolnolac:: {C} tender (kolenwagen aan locomotief).

Zjol-nûrcus:: {N} (gemeentelijke pont in Tanbÿr); .

zjol-quf:: {C} houtknotszwam (L. Xylaria polymorpha).

zjol-sproa:: {C; rs= ..-sprót} zwarte toorts (plant) (L. Verbascum nigrum).

zjol-sprót:: {rs} »zjol-sproa.

zjol-tremella:: {C} zwarte trilzwam (L. Exidia glandulosa).

Zjol ur Ÿry:: {N} (bekende winkel in Asjetto, waar ze allerlei soorten steenkool en kool als groente verkopen; het grapje dat beide producten "kool" heten, gaat alleen in het Nederlands op, maar de eigenaren zijn ook Nederlanders); .

Zjol-weg:: {W} .

zjol-ÿndre:: {C} zwarte zee-eend (L. Melanitta nigra).

zjol-zeze:: {C} kolenschop.

zjôrp:: {I} foutloos, onfeilbaar.

zjûlamiy:: {I; [mv=enk]} gaaf (niets mankerend, zonder beschadigingen).

Zjûntiy-plâkomÿ:: {N} (spoorwegtunnel; gemeente Lammafin); .

Zjurre:: {F/J}.

Zjurre-Kents:: {G} (Erg commune; gemeente Kûrânien); .

zjut:: {I} gek, raar; ef ~ ðÿnys!: te gekke prijzen! (reclamekreet).

zjuta:: {C/S} (alg) guichelheil (L. Anagallis).

Zjut-âlbos:: {N} (boektitel); ; (DOM 185/212).

zjutiy:: {C} gek (persoon); het gekke, het rare.

ZKT:: {afk} »Zomarte Korif Trem.

ZL:: {afk} »Zomar-lacs.

zlabideff:: {I} doofstom.

zlabie:: {U} zwijgen.

zlabiy:: {I} stom (sprakeloos).

zlabiyare:: {U} verstommen; flj ~ ón rst: iemand is iets zat; iemand heeft er geen zin [meer] in; ef stûðos ~ ón gress: ik ben de studie zat; ef ~ côšelira ón gress: ik ben het spuugzat.

zlabiy-omâstâte:: {rs} »zlabiy-omâstây.

zlabiy-omâstây:: {C; rs= ..-omâstâte} stomme film.

zlabiy-wufta:: {C} schuttingwoord.

Zlaje:: {F/M}.

zlako:: {C} slang (reptiel); slinger (als versiering); (sprkw) eft ~ tyjare fes ef kles: er schuilt een adder onder het gras.

Zlako:: {N} (Bergparel-hotel in Afacha); .

Zlako-esterulâr:: {N} (onderaardse vluchtgang); .

Zlako-pâdra:: {W} .

Zlako-plep:: {W} .

Zlako-weg:: {W} .

Zlako-zuft:: {W} .

Zlameh:: {G} (eilandje in Pûlpoem-meer, in Hirdo); .

zlâna:: {I} vuig; gemeen [en stiekem].

Zlanano-plep:: {W} .

zlânke:: {K} besproeien, bespuiten; do ~ ef lecuma tjâg qurredla: hij bespuit de groente met gif; ef lecuma, zlânk lef qurredla = ef lecuma lef ef qurredla-zlânkos: de met gif bespoten groente.

zlânker:: {C} sproeier.

zlânkos:: {C} besproeiing.

zlânt:: {S} waterkers (L. Rorippa); presÿr ~: "Spokanische waterkers" (L. R- spocanica); kolai ~: gele waterkers (L. R- amphibia).

zleba:: {C} blouse, hemd, shirt.

Zlebaôno:: {J}.

Zleega-ðarmiy-pônt:: {N} (spoorwegviaduct; gemeenten Lelko en Totiarofe-Lerescô); .

Zleega-ðarmiy-vjadûk:: {N} (viaduct in weg 16; gemeenten Lelko en Totiarofe-Lerescô); .

Zleega-weg:: {W} .

Zleem:: {J}.

zlef:: {C} merrie, paard (vrw).

zléf:: {VZ} (plaats) klem of vast aan/op/tegen/onder (enz); ef platiranu menkerate ~ ef krur: het schilderij zit vast aan de muur; do keldeste ef foto ~ ef platimip: hij plakt de foto vast in (evtl: op) het album.

zlefa:: {C} rol; rond en langwerpig voorwerp.

zléfer:: {C/S} klimplant (vrnl in samenstellingen zoals ÿrra-~ = wilde kamperfoelie).

Zlefûf-Kents:: {G} (voormalige Erg commune; gemeente Opjevu); .

zléfmunkos:: {A} obsessie.

zléfpaine:: {K} monteren, in elkaar zetten (v kast ed, uit losse onderdelen).

zléfpainos:: {C} montage (in elkaar zetten: v kast ed, uit losse onderdelen).

zléftare:: {K} (lett/fig) vastliggen/vastzitten/vaststaan aan; ef kelbra ~ ef floôr: de tafel zit vast aan de vloer.

zléfte:: {U} (lett) vastliggen, vastzitten, vaststaan, vast zijn; ef karé ~ quista: de boot ligt goed vast; (niet weg kunnen komen) eup zléfta fes ef pjaqurt: ze zat vast in de lift.

zléftiyn:: {C} perceel (gebouw).

zléftiyns:: {Cmv} onroerend goed.

zléftiyns-farr:: {C} huizenbeurs (beurs gericht op aankoop/verkoop/onderhoud/financiering/inrichting ed v eigen huis).

zléfvende:: |zléfende| {U} (fig) vastlopen (onderhandelingen ed).

zléfvendos:: |zléfendos| {A} impasse.

zléga:: {C} rekel, vos (mnl).

Zleiv-mirra:: {W} .

Zlemp:: {F}.

zlepp:: {C} sleep.

Zlessty:: {G} (dorp; gemeente Moninaa).

zliyts:: {S} mensdom (alle levenden en doden samen).

zlobe:: {U} zwalken (op zee).

zlôf:: {C} winding.

zlofe:: {K} winden, spoelen.

zlofer:: {C} windas, lier.

zloff:: {I} beperkt; niet zo goed; twijfelachtig; krap.

zloffare:: {K} zich beperken tot; volstaan met.

zloffe:: {K} beperken.

zloffiy:: {I} beperkt; ~ armt (vz-uitdr): beperkt tot.

zloffos:: {A} beperking.

Zlôf-mirra:: {W} .

Zlomiy:: {F}.

Zlopiyân:: {G} (dorp; gemeente Alerita).

zlóte:: {U} ~ lef: doorgaan met; ur ~ lef ef: en ga zo maar door (enzovoort).

Z.L.P.:: {afk} »Zomarte Lôvân Polišo.

Zluâff:: {G} (dorp; gemeente Faremoe).

Zluâff-fôresta:: {G} (bos; gemeente Faremoe); .

zluch:: {I} steil.

Zlûnðe-fonis:: {G} (kleine inham bij Xolestajo); .

ZLÿ:: {afk} »Zvoeniy-Lÿnt.

zlÿše:: {K; vdw= zlÿšiy} verwennen.

zlÿšiy::

{I} verwend.
{vdw} »zlÿše.

zlÿšos:: {A} verwenning (cadeautje ed waarmee iemand verwend wordt); het verwennen.

Zm:: {afk} »zé-myle.

Z:: {afk} »zé-myle.

Z:: [Zm] {afk} »zé-myle.

ZNA:: {afk} »Zomarte Nûrcusz Amahagge.

Znarôc-weg:: {W} .

Znarôc-hôspitalo:: {N} (ziekenhuis in Amahagge); .

znéare:: {K} verdunnen (v vloeistof).

znée:: {K; gst= znét} [doen] smelten.

znemde:: {K} verschroeien.

znemdos:: {C} verschroeiing; verschroeide plek; het verschroeien.

znéos:: {C} smeltwater; gesmolten deel van een smeltende stof; verdunning (verdunde vloeistof).

znét::

{I} dun, helder (zeer vloeibaar: v soep/saus ed).
{gst} »znée.

ZNH:: {afk} »zolle-nota-hor.

Znoga-weg:: {W} .

znovviy:: {I; [mv=enk]} traag (v stromend water, vooruitgang).

Znûft:: {F}.

znyntare:: {K} (fig) bestrijken, omvatten, beslaan; ef letra ~ fâr pracâs: de brief beslaat vier kantjes.

znynte:: {K} (fig) omvatten, behelzen; dekken; ef tytle nert ~ ef ÿrtÿr: de titel dekt niet de inhoud; (als onderwerp hebben) ef dokumentos ~ gopirus loners: het document behelst enkele richtlijnen.

znyntos:: {A} het omvatten, behelzing.

znytesse::

{K} doen opleven.
{Upr} opleven.

znytessos:: {C} opleving.

zobaquere:: {K} handhaven.

zobaqueros:: {A} handhaving.

zober:: {I} sober.

Zobidâ::

{G} (dorp; gemeente Sinto-Alycro).
{N} (onbewoond museumkasteel; gemeente Tsjech); .
{N} (manege en paardensportcentrum; gemeente Minde); .
{N} (pension bij Minde); .

Zobidâka:: {N} (veerdienst); .

Zobidâka I:: {N} (autoveer); .

Zobidâka II:: {N} (autoveer); .

Zobidâ-mirra:: {W} .

Zobidâ-museem:: {N} (museumkasteel bij Tsjech); .

Zobidâ-pola:: {W} .

Zobidâ-strett:: {G} (zeestraat tussen Minde, Gralkrich en westkust v Tigof); .

Zobidâ-xijera:: {G} (westkust v Neno); .

Zôcjef-taris:: {N} (toren in Xoless-belt; gemeente Lassos); .

zôcse:: {U} jammeren.

zôcsos:: {C} gejammer.

Zoðac:: {N} Dierenriem.

Zoega:: {F}.

Zoënhe:: {F/J} (Peg).

Zoenjiy:: {F}.

Zoet-nesz:: {G} (heuvelachtige uitwas vh Lafter-gebergte, bij Conityje); ; (DOM 52-53).

Zoet-nesz-weg:: {W} .

Zoet-plep:: {W} .

zóf:: {I} ijl.

zôft:: {III; vt= wânta; ot= bent} eens, spoedig, binnenkort, op een bepaald moment (in de nabije toekomst); gress quÿe pip lóf ér zurtarr; ~ do arfinât: ik wacht al een uur; eens (binnenkort) moet hij [toch] komen; »érpâf.

Zôfta:: {G} (rivier van Diôi-vlakte naar Kjoep-straat); .

Zôfta-opast-weg:: {W} .

Zôfta-riffô:: {N} (bron vd Zôfta); .

Zôft-Kûl:: {G} (dorp; gemeente Opjevu).

Zôft-mirra:: {W} .

Zôft-Prafes:: {G} (dorp; gemeente Opjevu).

Zôft-Prusot:: {G} (dorp; gemeente Opjevu).

zôftrall:: {I} meedogenloos.

Zofy:: {F/M}.

zog:: {C} slag (bij schaatsen, zwemmen ed).

ZoGA:: {afk} »Zomarte Gabanos ber Amahagge.

zôge::

{Sef} schors.
{I} schorsachtig.

zógem::

{Aef} weidsheid.
{I} weids.

ZOGI:: {afk} »Zomarte Gabanos Ies.

Zolânâ:: {F}.

zôle:: {U} vliegen (vogels, insecten); ~ fes ronter: rondvliegen (lett); »urzôg.

Zolecc:: {G} (rivier van Kulano-gebergte naar de Firani); .

Zolecca:: {G} (dorp; gemeente Lajetusÿrt).

zôle-kaf:: {U} (lett) opvliegen (vogels, insecten).

zôler:: {C} (alg) vlieg (insect); (in samenstellingen: elk dier dat vliegt, ihb een vlinder); blotter ~: groot blauwtje (vlinder) (L. Maculinea arion).

Zôler:: {F}.

zôler-keldest:: {S} vetblad (L. Pinguicula vulgaris).

zôler-zâft:: {C} grist ~: grauwe vliegenvanger (vogel) (L. Muscicapa striata).

zôle-ÿrmyjâ:: {C} terlâpenisor ~: dubbelgepeniste vliegrat (bep vleermuissoort in het grottencomplex Ef Dur Frints in het natuurreservaat Ef Helmy-Šarks) (L. Rhinolophus phallocratus); ; (DOM 51).

zolle:: {K} bewaren.

zolle-nota:: {C} bankrekening; ef lée eft ~: een bankrekening openen; smurf fes eft ~: geld op een bankrekening.

zolle-nota-hor:: {C} (afk= ZNH) bankrekeningnummer.

zolle-sÿrt:: {C} depot, bewaarplaats.

zollos::

{C} stalling; opslagruimte.
{A} behoud, het bewaren.

zollû:: {C} stumper; klungel.

Zolter:: {F}.

zôluarvende:: {U} óvertrekken (v bui ed).

zôlumah:: {C} vlucht (uitwijken).

zôlumâtiy:: {I} voortvluchtig, op de vlucht.

Zôlumôjater:: {F}.

zôlumôje:: {U; gst= zôlumôt} vliegen (v vliegtuigen ed).

Zôlumôjer:: {F}.

zôlumôje-sgûla:: {C} vliegende schotel.

zôlumôt:: {gst} »zôlumôje.

zomar:: {C} gemeente (als bestuurlijk gebied: in Spok is elk distrycc onderverdeeld in gemeenten, waarvan een stad de kern is).

Zomar:: {N} Gemeente (als deel vd naam); ~ Hirdo: de Gemeente Hirdo (bestuurlijk gezien).

zomarementec:: {C} gemeenteraad.

zomar-feslosos:: {C} gemeentelijke instelling (ook: zomarte feslosos).

zomar-glyder:: {C} gemeenteraadslid.

zomar-lacs:: {A; mv= ..-lacses} gemeentelijke verordening (wet op gemeenteniveau); .

Zomar-lacs:: {N} (afk= ZL) "Gemeentelijke verordening" (elke door een Spok gemeente uitgevaardigde regel of verordening); .

zomar-lacses:: {mv} »zomar-lacs.

zomarte:: {I} gemeentelijk; »zomar.

Zomarte Âlbe-ofiss:: {N} "Gemeentelijk Bouwbureau" (openbare werken, als instantie, oa in Amahagge); .

Zomarte Aniâ-ofiss:: {N} "Gemeentelijk Vermaakkantoor" (bureau culturele zaken, als instantie, oa in Amahagge); .

Zomarte Ârgeff:: {N} "Gemeente-archief" (als officiële instantie; in Amahagge wordt deze naam allereerst geassocieerd met een museum); .

Zomarte Gabanos Aflif:: {N} (afk= ZGA) (gemeentelijk vervoerbedrijf v Aflif); .

Zomarte Gabanos ber Amahagge:: {N} (afk= ZoGA) (gemeentelijk vervoerbedrijf v Amahagge); .

Zomarte Gabanos ber Tanbÿr:: {N} (afk= ZGTan) (gemeentelijk vervoerbedrijf v Tanbÿr); .

Zomarte Gabanos Hoggebim:: {N} (afk= ZGH) (gemeentelijk vervoerbedrijf v Hoggebim); .

Zomarte Gabanos Ies:: {N} (afk= ZOGI) (gemeentelijk vervoerbedrijf v Ies); .

Zomarte Garage-harbos:: {N} "Gemeentelijke Parkeerdienst" (in Hoggebim); .

Zomarte Gerlas-lÿnts:: {N} (afk= ZGL) (gemeentelijk vervoerbedrijf v Asjetto); .

Zomarte Harbos furt Sošala Mitaros:: {N} "Gemeentelijke Dienst voor Sociale Verhuur" (officiële instantie in Amahagge); .

Zomarte Instituša:: {N} (hogeschool voor leidinggevende functies, in Asjetto); .

Zomarte Karee-Fâgôtexas:: {N} (rederij in Tosiy); .

Zomarte Korif Trem:: {N} (afk= ZKT) (gemeentelijk trambedrijf v Korif); .

Zomarte Kûfôs-ofiss:: {N} "Gemeentelijk Verkeersbureau" (officiële instantie in Amahagge); .

Zomarte Lôvân Polišo:: {N} (afk= Z.L.P.) (gemeentelijk detachement vd »Lôvân-polišo); .

Zomarte Mingos:: {N} "Gemeentelijke Reinigingsdienst" (als officiële instantie, oa in Amahagge); .

Zomarte Nûrcusz Amahagge:: {N} (afk= ZNA) (gemeentelijke veerdienst v Amahagge); .

Zomarte Nûrcus-fâgôtexa:: {N} (rederij, hoofdkantoor in Alerbô-Lestô); .

Zomarte Pârceren:: {N} "Gemeentelijke Plantsoenendienst" (als officiële instantie, vroeger ook in Amahagge); .

Zomarte Sošala-meeg:: {N} (afk= ZSM) "Gemeentelijke Sociale Raad" (als officiële instantie, oa in Amahagge); .

Zomarte Trem ber Amahagge:: {N} (voormalig trambedrijf in Amahagge); .

Zomar-universitiy:: {N} "Gemeente-universteit" (in Trondom); .

zômpaare:: {E} (lett) in de war raken.

zômpae:: {E} (lett) in de war zijn/zitten; (fig) ~ lef flj: in de war zijn met iets.

zômpâr:: {I} (lett) in de war.

zômpâr-riyne:: {S} belt ~: duivelsnaaigaren (plant) (L. Cuscuta epithymum); hupster ~: groot warkruid (L. Cuscuta europaea).

zômpe:: {K} (lett) verwarren, in de war maken.

zômpos::

{C} het in de war maken; eft ~ furt ...: een wirwar van ....
{S} (plantennaam; ihb in de samenstelling cÿrfûne-~ = fluitenkruid).

Zômpsy:: {F}.

zône:: {C} zone.

Zonja-plep:: {W} .

Zônje:: {J}.

zoôfðâ::

{Aef} (fig) afweging.
{I} (fig) af te wegen, het afwegen waard.

zoôft:: {I} subtiel.

zoolâmento:: {N} dierentuin; .

Zoolâmento-lacs:: {N} Dierentuinwet (pop benaming); »Lacs furt ef Ÿwencatos enn Dâlnese Belps.

zoolôiy:: {C} zoölogie, dierkunde.

Zoôx-weg:: {W} .

zóp:: {I} stroperig, als stroop.

zope:: {K} werpen (v schaduw/lichtstralen).

zopelynare:: {K} sprenkelen.

zopelynaros:: {C} sprenkeling, gesprenkel, het sprenkelen.

zopelyne:: {K} sproeien.

zopelynolac:: {C} sproeiwagen.

zopelynos:: {C} sproeiing, gesproei, het sproeien.

zopini:: {C; mv= ~ye; rsmv= ~tt} gaatje; eft ~ mip flj: een gaatje IN iets.

zopinitt:: {rsmv} »zopini.

zopiniye:: {mv} »zopini.

Zopry:: {J}.

Zoqundriy:: {J} (Gar).

zôr:: {SC} hoede; fes ef ~ rifo (vz-uitdr) (afk= f.z.r.): onder hoede van; ef melde luft ef ~: op je hoede zijn; wencate ef ~!: wees op je hoede!; ef lelde fes ef ~: in bewaring stellen (jur: politie kan iemand maximaal 3 weken opsluiten voor nader verhoor).

•zorâ:: {SX > c} •stok, •staaf; (bijv) jeglazorâ: (alg) stok; flâzorâ: vlaggenstok.

zore:: {U} brommen.

Zorgt:: {G} (bosgebied; gemeenten Krea en Piroes); .

Zorgt-poentel Opper:: {N} (tankstation langs de M37; gemeente Krea); .

Zorgt-poentel Wefot:: {N} (tankstation langs de M37; gemeente Piroes); .

zoros:: {C} gebrom (geluid).

zorsônge:: {U} ronken (hevig snurken; in diepe slaap liggen).

zôrst:: {I} behoedzaam.

Zôrtâ:: {N} (fabriek voor spoorwegmaterieel, in Tsjech); .

zôrter:: {C} pleegmoeder/pleegvader van een vondeling (alg iemand die een vondeling vindt en zich erover ontfermt en opvoedt).

zôšebas:: {C} vliegbasis.

zôšecc:: {C; mv= zôšeces} vlucht (in de lucht).

zôšecc-finne:: {C} start (begin v vliegreis).

zôšeces:: {mv} »zôšecc.

zôšefoto:: {C} luchtfoto.

zôšenunn:: {C} vliegveld, vliegterrein (met nadruk op "veld"); .

Zôšenunn-weg:: {W} .

zôšeos:: {C} vliegsport.

zôšerutt:: {C} luchtlijn (v vliegtuig).

zôšesÿr:: {C} vliegveld (kleiner dan »ayrport; .

Zôšesÿr-plyt:: {W} .

Zôšesÿr-weg:: {W} .

zôšos:: {C} vliegveld (alg); .

Zôšos-weg:: {W} .

zôšosater:: {C} "vliegveldmeester" (beheerder ve klein vliegveld, dikwijls een militair omdat zulke vliegveldjes een (semi-)militaire status kunnen hebben).

zoss:: {SC; mv= zosta} succes.

zôss:: {gst} »zôzje.

zossludi:: {I} succesvol.

zosta:: {mv} »zoss.

Zôstjiše:: {F}.

Zotiyl:: {G} (streek tussen Zutterseert en Kûrânien op Noord-Tigof); .

zotiylko:: {C} (afk= Zt) (Spok munteenheid 1562-1969: 1 zotiylko = 1Zt = 14 oude tóftos (tot 1969) = 1,4 nieuwe tóftos (vanaf 1969); (1 Zt woog 10 rÿte en is genoemd naar de kopermijnen v »Zotiyl op Noord-Tigof).

zove:: {K} vervangen, de plaats innemen van.

zovert:: {I} tevreden; ef smÿze ~: tevreden in je handen wrijven; mintof eft ~ jérstos: na rijp beraad.

zovertare:: {K} tevredenstellen.

zovertaros:: {A} tevredenstelling; eft velp ~: een zoethoudertje.

zoverte:: {K} tevreden zijn [met].

zovertiy:: {A; mv=enk} tevredenheid.

Zovyzyndre:: {F/J}.

Zôx-Heelfer:: {N} (bewoond kasteel in Amahagge); .

zôzje:: {K; gst= zôss} doornemen (kritisch bekijken: v tekst, oefening ed).

ZP:: {afk}

»Zampôr-Party.
»zemper-pelbôt.

zrâg:: {vdw} »zrame.

zrakefô:: {C} indeling; instantie.

zrame:: {K; vdw= zrâg of regelm.} bevrijden; ~ mip: bevrijden uit (lett/fig).

zramos:: {C} bevrijding.

zrârte:: {U} uitrukken (brandweer, leger ed).

zrârte-fes:: {U} inrukken (brandweer, leger ed).

zrârtos:: {C} uitrukking (brandweer, leger ed).

zrârtos-fes:: {C} inrukking (brandweer, leger ed).

Zrâvve:: {N} (kasteelruïne; gemeente Fietso);

Zrâvve-agru:: {G} (bergtop in Kulano-gebergte; 894 m hoog); .

Zrâvve-kôl:: {G} (bergpas in Kulano-gebergte; 883 m hoog); .

Zrâvve-kôl-weg:: {W} .

Zrâvve-pônt:: {N} (stenen boogbrug over de Firani bij Fietso); .

zraze:: {K} scholen.

zraze-querdo:: {K} omscholen (vooral mbt agrariërs die vanaf ca 1955 fabrieksarbeider werden).

zrazos:: {C} scholing.

zrazos-querdo:: {C} omscholing; eft ~ tukst ÿrômer: een omscholing tot arbeider; »zraze-querdo.

Zreef:: {F/J}.

zréft:: {gst} »zréftje.

zréft•:: {wst} »zréftje.

zréftje:: {K; gst= zréft; wst= zréft•} zich bewust zijn van; zich realiseren.

zreg:: {C; mv= zrÿge of regelm.} (alg) specht; [mesâ] ~: groene specht (L. Picus viridis); belt ~: kleine bonte specht (L. Dendrocopos minor); hupster ~: grote bonte specht (L. Dendrocopos major); doffiy ~: zwarte specht (L. Dryocopus martius); ; (DOM 125).

Zreggetâle:: {F}.

Zreg-mirra:: {W} .

Zreg-plep:: {W} .

zremp•:: {wst} »zrempje.

zrempj•:: {wst} »zrempje.

zrempje:: {K; gst= zrempt; wst= zremp[j]•} blijken [uit]; Elsaex ef korsta nert ~ sener ocÿrma: Elsa's woede blijkt niet uit haar gedrag.

zrempt:: |zrent| {gst} »zrempje.

zries:: {C} (dl= Tjemp/Plefô) achterbuurt.

zro'efe:: {Krs} verbeurd verklaren.

zro'efos:: {C} verbeurdverklaring.

zrôfmpo:: |M| {C; rs= zrôfmpót} vogeltrek.

zrôfmpót:: |M| {rs} »zrôfmpo.

zrôt:: {S} schroot, schrot.

zrr:: {afk} »zurtarr.

Zrûf:: {G} (stad in Plefô).

Zrûfâ:: {G} (rivier van de Trendon naar Kjûpur-zee); .

Zrûfâ-eka:: {N} (paleis; gemeente Trondom); .

Zrûfâ-klarbÿr:: {W} .

Zrûfâ-mittors:: {W} .

Zrûfâ-wâljÿ-weg:: {W} .

zru'on:: {C} rog (vis) (L. Raja).

zru'on-frÿcc:: {C} vleet (soort rog) (L. Raja batis).

Zru'on-mirra:: {W} .

Zrwunft:: {F} (Gar).

Zryalâc:: {N} (bewoond kasteel; gemeente Kjeja); .

Zryalâc-mirra:: {W} .

zrÿge:: {mv} »zreg.

zryn:: {C} ribbel.

Zrynâ armt ef Ses:: {G} (dorp; gemeente Quober).

Zrynâ-Deefcvâf:: {G} (dorp; gemeente Opjevu).

Zrynâkulâ:: {N} (bewoond kasteel; gemeente Quober); .

Zrynâkulâ-mirra:: {W} .

zryn-manceste:: {Sef} ribfluweel; »manceste-.

Zrynta:: {M} (Gar).

zrÿqu:: {I} ongestraft.

zrytacc:: {SC} tegenslag, pech.

ZSBC:: {afk} »Zutter-Spooksoliy Benc-corvi'am.

ZSM:: {afk} »Zomarte Sošala-meeg.

ZSMT:: {afk} »Zutter-spooksoliy Musiyc-teatriy.

z/t:: {afk} (= zerfelira tygtja); »zerfe 3.

ZTr:: {afk} »zutter-trân.

ZUCôm:: {afk} »Zimp Umyn Cômpanðo.

zuðekmtâ:: |M| {SC; rs= ~t} eerbied.

zuðekmtât:: |M| {rs} »zuðekmtâ.

Zuermen-plep:: {W} .

zuf::

{III} (arch) toen (bw); (tegenwoordig alleen nog in:) nert ral tur ~: [van] te voren; »zûfiy.
{VG} (gelijktijdigheid in het verleden) toen; ef bidale, ~ kirro prate: het regende toen we weggingen (omdat zuf refereert aan de verl tijd, behoeft het tijdsaspect niet in het ww uitgedrukt te worden).
{DT} (gelijktijdigheid in het verleden);
1. (duratief met dt ra in bijzin) terwijl; ef ~ bidala, kirro pratilóme ra: het regende, terwijl we weggingen (en het regent nog steeds);
2. (momentaan met dt ek in bijzin) toen; ef ~ bidala, kirro pratilóme ek: het regende toen we weggingen (maar nu regent het niet meer); (ra of ek mogen weggelaten worden als het aspect niet uitgedrukt hoeft te worden) ef ~ bidala, kirro pratilóme: het regende, terwijl/toen we weggingen.

zufel::

{C} zuivelproduct.
{S} zuivel[producten].

zufelâs:: {C} zuivelbedrijf, melkboer.

Zufel-lirrotiy:: {W} .

Zufel-mirra:: {W} .

Zufel-ness:: {W} .

zufelriff:: {C} zuivelfabriek.

zuffu:: {C} pruim (vrucht).

Zuffu-mirra:: {W} .

Zuffu-nûrcus:: {N} (gemeentelijke pont in Hoggebim); .

Zuffu-port:: {W} .

zuffus-vildul:: {C} pruimenboom (ihb: L. Prunus domestica).

Zuffus-vildul-weg:: {W} .

zûfiy:: {III} toen (destijds; op een bepaald [bekend] tijdstip); ~ ef pónzo kittianer: toen werd het gezellig; ~ pip: toen al.

zûfo:: {I} toenmalig.

zuft:: {C} zandpad; pad door de duinen.

Zûg:: {N} (voormalige boerderij; gemeente Asjetto); .

Zûger:: {G} (voormalig dorp aan de oever vh Merft-meer; sinds 1952 militair kamp); .

Zûger-weg:: {W} .

Zûgt:: {G} (dorp; gemeente Tanbÿr).

Zula:: {M}.

zull:: {C} zuil, kolom, pilaar.

Zûlta-afstoen:: {N} (tempel bij het dorpje Kerpa; gemeente Treek); .

Zûmbara:: {N} (volkshogeschool bij Girdesef); .

Zûmbara-cet:: {W} .

Zûmbaraka:: {N} (lichtschip); .

Zûmbaraka I:: {N} (autoveer); .

Zûmbaraka II:: {N} (autoveer); .

Zûmbara-port::

{W} .
{G} (haven bij Husta); .

zûmbara-tjek:: {C} (fig) sleur, tredmolen; »Zûmbara-tjek.

Zûmbara-tjek:: {N} "Zûmbara-getij" (getij- en stroombeweging in de Zûmbara-zee; meestal overdrachtelijk gebruikt); »zûmbara-tjek.

Zûmbara-weg:: {W} .

Zûmbara-xijera-weg:: {W} .

Zûmbara-Ycloem:: {N} (regionaal avonddagblad op Brÿr en Teujan; schrijft uitsluitend in het Noord-Spokanisch); .

Zûmbara-zee:: {G} (zeegebied direct ten oosten v Brÿr); »Zûmbara-tjek; .

Zumela::

{G} (stad in Munt); (DOM 156-157).
{N} (camping; gemeente Zumela); .

Zûmgen:: {G} (dorp; gemeente Ÿrtanû).

zumme:: {U} sluimeren.

zummos:: {C} gesluimer, sluimering.

Zumota-Kents:: {G} (Erg commune; gemeente Girdesef); .

Zumota-plep:: {W} .

Zunder:: {F}.

zuobe:: {K} afwijzen.

Zuöhhe:: |zujje/Peg| {F} (Peg).

zûps:: {C} hart.

Zûps:: {F}.

zûpsa:: {C} harten (v kaartspel).

zûps-gays:: {C} ef kette ef ~: onschadelijk maken (doden).

Zûps-ketters-lirrotiy:: {W} .

Zûps-ketters-weg:: {W} .

Zûps-mirra:: {W} .

zûpstiy:: {C} oorzaak; tjâg folarra ~ ...: door welke oorzaak ... (= waardoor).

zurme:: {U} tegen een helling opklauteren waarbij er stenen omlaag rollen; nert zurme-tûe!: pas op dat er geen stenen omlaag rollen!.

zurratjen:: {C} brompot, mopperaar.

zurre:: {U} mopperen.

zurrere:: {E} ~ [lóf]: duren (v tijd); ef plata ~ lóf 3 mitarr: de grammofoonplaat duurt 3 minuten; ef ~ pert = ef ~ lóf liyrs: het duurt lang; ef ~ litel: het duurt kort; luft ~ (afk= l.z.): op den duur.

zurreros:: {C} duur (zn).

zurros:: {C} gemopper.

zurt:: {C; mv=enk} uur (tijdsaanduiding); ef melde dur ~ ur âke [mits] (afk= 3z08): het is acht minuten over drie; ef melde fâr ~, korter ur dur: het is achttien minuten over vier; dur ~ ur holfe (afk= 3z30 of 3zh): half vier; fes ~: bijtijds; folarra ~ melde?: hoe laat is het?; tu arfine folarra ~?: hoe laat kom je?; kest/armt [bloirâ] dur ~: om [precies] drie uur = [precies] om drie uur; (in samenstellingen wordt altijd zurt en nooit zurtarr gebruikt:) zurt-messer: zandloper; zurt-wagy: uurloon, enz.

zurtarr:: {C; mv=enk} (afk= zrr) uur (tijdsduur); gress quÿo lóf perdÿr ~: ik heb twee uur gewacht; fes ef lÿn ~: te elfder ure; (mv zurtarrs alleen in:) ja ~s: van uur tot uur; er gaat geen uur voorbij of.

zurtarr-kanas:: {C} uurdeel (kwartier, minuut, seconde enz).

zurt-messer:: {C} zandloper.

Zurt-messer:: {N} (titel liederencyclus); .

zurt-wagy:: {C} uurloon; furt eft ~ rifo 100 herco: voor een uurloon van 100 herco.

zurtputte:: {U} spijbelen.

zurtsot:: {I} urenlang.

zusle:: {U; gst= zuss} (lett/fig) één worden; samenvloeien, samenstromen; zuslor: tot één geworden.

zusliy:: {C} dichtheid (bevolking).

zuslos::

{C} (lett) samenvloeiing, samenstroming (plaats waar twee rivieren samenkomen ed).
{A} (fig) éénwording; eensgezindheid.

zuss:: {gst} »zusle.

zussyg:: {C} (fles wijn of wijnsoort ve wijngaard waarvan de eigenaar lid vd »Zussyg is).

Zussyg:: {afk} »Zutter-Spooksoliy Sectâ-ylâm-grup.

zut:: (arch) »zutter.

zute:: {K} [voor zich] winnen; verwerven.

zutelira:: {I} rendabel.

zutos:: {C} winning, verwerving.

zutte:: {U} donker worden, avond worden.

zutter::

{Aef} zuiden; armt ~: in het zuiden; armt ~ fes (vz-uitdr): in het zuiden van; Hirdo armt ~ = armt ~ fes Hirdo: in het zuiden van Hirdo.
{I} zuid[elijk].
{VZ} (plaats) ten zuiden van; ~ Hirdo: ten zuiden van Hirdo.
{I} donker; ef pónze ~: het wordt donker (de zon gaat onder); ~ šocla: pure chocolade; (euf) eft ~ veldur: een donker persoon (neger).

Zutter:: {F}.

Zutter-Afra:: {Cef} Zuid-Afrikaanse vrouw.

zutter-afriy:: {IIef; mv=enk} Zuid-Afrikaans (bv).

Zutter-Afriy:: {G} Zuid-Afrika.

Zutter-Afriy-Roefto:: {G} de Zuid-Afrikaanse Unie.

Zutter-Afro:: {Cef} Zuid-Afrikaan.

zutter-afros:: {C} Zuid-Afrikaans (taal).

Zutter-ager:: {N} (badstrand op eiland Zverosta; gemeente Tosiy); .

Zutter Ager-wâljÿ:: {N} (badstrand; gemeente Manes-Pômân); .

Zutter-Amahagge Gôlf-clup:: {N} (golfclub en golfterrein; gemeente Amahagge); .

zutterare:: {U} donker worden van kleur, verschieten (zo dat de kleur donkerder wordt).

Zutter Âskân:: {W} .

Zutter-Azÿ-plep:: {W} .

Zutter-Brÿr Gerlas TC:: {N} (interlokale busmaatschappij gevestigd in Tuûn; wordt ook wel Amaj-lÿnts genoemd (naar de oprichter vh bedrijf)); .

Zutter-Caherrte-gôrg:: {G} (ravijn in het Tora-gebergte); .

Zutter-câx:: {W} .

Zutter-Dunjes:: {W} (stadswijk in Asjetto); .

Zutter-Dunje-weg:: {W} .

zuttere:: {U} bruin worden, bruinen (in de zon).

Zutter-Ellts:: {G} (zijriviertje vd Firani); .

zutterer:: {C} (euf) donkere (neger).

Zutter Ezzôrs-fôresta:: {G} (bos; gemeente Kles; .

Zutter Fini-weg:: {W} .

Zutter-Fôrt-weg:: {W} .

Zutter Gaza-jakâm:: {W} .

Zutter Hâmpôk-fôresta:: {G} (bos; gemeente Moja); .

Zutter-hôspitalo:: {N} (ziekenhuis in Asjetto); .

Zutter-Hôstanolac-mirra:: {W} .

Zutter Hulaða-wuma:: {G} (bos; gemeente Hirdo); .

Zutter Hurt-xijera:: {G} (noordkust v Neze); .

Zutterhusof:: {G} (dorp; gemeente Asjetto).

Zutter Ierquâseert-plâkomÿ:: {N} (spoorwegtunnel; gemeente Roensa); .

Zutter Isac-fôresta:: {G} (bos; gemeenten Has-belt en Trondom); .

Zutter-jakâm:: {N} (onbewoond museumkasteel; gemeente Lostô); .

Zutter Jaquiy-plâkomÿ:: {N} (tunnel in de M8; gemeente Labenô); .

Zutter-kah:: {W} .

Zutter-kaltân:: {N} "Zuidpoort" (zuidelijke poortgebouw in de stadsmuur rondom Sinto-Alycro-Poniy); .

Zutter Kaltân-mirra:: {W} .

Zutterkanas:: {W} (stadsdeel v Husta); .

Zutterkanas-plep:: {W} .

Zutterkents-1:: {G} (woongemeenschap; gemeente Xoðešô); .

Zutterkents-2:: {G} (woongemeenschap; gemeente Aequetâ); .

Zutter Kjâstara-pônt:: {N} (brug over de Trendon; gemeente Jent); .

Zutter-Knurfelka:: {N}

(veerdienst); .
(autoveer); .

Zutter Korda:: {N} (RK kerk in Amahagge); .

Zutter-Krur:: {W} .

Zutter Kupân-weg:: {W} .

zutter-lango:: {VZrs} (richting) ten zuiden langs; kirro ufire ~ Hirdoe: wij rijden ten zuiden langs Hirdo; wij rijden Hirdo aan de zuidkant voorbij.

Zutter Lerescô-wuma:: {G} (bos; gemeente Totiarofe-Lerescô); .

Zutter-Lompika:: {N}

(veerdienst); .
(autoveer); .

zutter-marâsiy:: {I} donkergekleurd (vrnl v personen).

Zutter-mirra:: {W} .

Zutter Mojeru-weg:: {W} .

Zutter-Mompefka:: {N}

(veerdienst); .
(autoveer); .

zutteros:: {C} zonnebad, het bruinen in de zon.

zutter-ovap:: {III} aan de zuidkant.

Zutter-ovap-plep:: {W} .

Zutter-pâdra:: {W} .

Zutter-Pelresa:: {N} (Erg kloosterorde); .

zutter-pelresater:: {C} (mnl lid vd »Zutter-Pelresa-orde).

zutter-pelresatera:: {C} (vrw lid vd »Zutter-Pelresa-orde).

Zutter Pitla-pôlder-weg:: {W} .

Zutter-plep:: {W} .

Zutter Psiylfo-wuma:: {G} (bos; gemeente Twento); .

Zutter Rulty-plâkomÿ:: {N} (spoorwegtunnel; gemeenten Agramo en Jatty (BF)); .

Zutterseert:: {G} (stad in Neno).

Zutterseert-Kents:: {G} (Erg commune; gemeente Onent); .

Zutterseert/Tsjech:: {N} (klein vliegveld; gemeente Zutterseert); .

Zutter-Spooksoliy Benc-corvi'am:: {N} (afk= ZSBC) "Zuid-Spokanische Bankgemeenschap" (bank te Trofy); .

Zutter-spooksoliy Musiyc-teatriy:: {N} (afk= ZSMT) "Zuid-Spokanisch Muziektheater" (officiële naam vh in 1959 gebouwde muziektheater in Tsjech); .

Zutter-Spooksoliy Sectâ-ylâm-grup:: {N} (afk= Zussyg) "Zuid-Spokanisch Wijngilde" (soort vakbond voor wijnbouwers v Tigof en Lomky; in Manes-Puriy); »sectâ-toylâmos; .

Zutter Swoliy-wuma:: {G} (bos; gemeente Kwâg); .

Zutter Tâlp-weg:: {W} .

Zuttertaris:: {G} (dorp; gemeente Krappa).

Zutter Taris-weg:: {W} .

Zutter Tirrafener-mirra:: {W} .

Zutter Tjôftâr-cet:: {W} .

Zutter Tlal-kôl-weg:: {W} .

zutter-trân:: {C} (afk= ZTr) zuiderbreedte.

Zutter Uza-bonarô:: {W} .

Zutter-vender:: {W} .

zutter-wefot::

{Aef} zuidwesten; armt ~: in het zuidwesten; Hirdo armt ~ = armt ~ fes Hirdo: in het zuidwesten van Hirdo.
{I} zuidwest[elijk].
{VZ} (plaats) ten zuidwesten van; ~ Hirdo: ten zuidwesten van Hirdo.

Zutter-weg:: {W} .

Zutter Wyndriy-plâkomÿ:: {N} (spoorwegtunnel; gemeente Šeftaliy); .

Zutter-Yplemeros:: {W} .

zutter-ys:: {C} zuidpool.

zutter-zârer:: {C} (bewoner v een vd zuidelijke eilanden Tigof, Lomky of Garos).

Zutter Zeekoles-weg:: {W} .

zutterzerfatjen:: {C} pessimist.

zutterzerfer:: {A; mv=enk} pessimisme.

zutterzerfiy:: {I} pessimistisch.

Zutter-Ziyp:: {N} (afk= ZZ) (interlokale tramwegmaatschappij, smalspoor, hoofdkantoor in Ozaneto a/e Leije); .

zuttre:: {K; gst= zutts} achterhouden (niet willen weggeven).

zutts:: {gst} »zuttre.

Zuyka:: {G} (dorp; gemeente Manes-Fija).

Zuyka-mirra:: {W} .

Zuyka-sentraliy 1:: {N} (elektriciteitscentrale; gemeente Môntariy); .

Zuyka-sentraliy 2:: {N} (elektriciteitscentrale; gemeente Môntariy); .

Zuyka-xijera:: {G} (noordkust v Ben); .

Zuykena::

{G} (»ûpk-areû in district Ben).
{N} (vuurtoren; gemeente Tunbas); .

zuyra:: {C} [zwoele] lentebries, voorjaarswind[je].

ZV:: {afk} »Zvomin.

zva:: {C/S} vla, pudding, vruchtenpap (als nagerecht).

zvabbe:: {I} lillend (vlees ed).

Zvâlða-mirra:: {W} .

zvalira:: {I; mv=enk} idyllisch; (-lira is GEEN tdw-sx!).

zvalirae:: {U} idyllisch zijn.

zvâlp:: {C} boerenzwaluw (L. Hirundo rustica); huiszwaluw (L. Delichon urbica).

Zvâlp-mirra:: {W} .

zvâlp-sterna:: {C} visdiefje (vogel) (L. Sterna hirundo).

zvâlp-trunner:: {C} koninginnepage (vlinder) (L. Papilio machaon).

zvâmp:: {S} drassige bodem (met gras begroeid).

zvâmp-ajirta:: {C} "gele krodde" (moerasvariëteit v witte krodde) (L. Thlaspi palustris).

zvâmp-blâsnurp:: {C} grijsbruine slijmkop (eetbare paddenstoel) (L. Hygrophorus camarophyllus).

zvâmp-colârt:: {C} harig wilgenroosje (L. Epilobium hirsutum).

zvâmp-cvôffug:: {C/S} moeraswolfsklauw (varen) (L. Lepidotis inundata); (= »cvôf + »tiffug).

zvâmp-ferre:: {C/S} "zwampvaren" (bep soort moerasvaren met roze/rode bladpunten; vrnl in Blizerû-moeras) (2 verschillende geslachten: L. Thelypteris flavicans en Pteris infirmis).

zvâmp-geranym:: {C} "zompige ooievaarsbek" (alleen in Blizerû-moeras op Tigof) (L. Geranium uliginosum).

zvâmp-lânðÿr:: {C} mindefit ~: koninginnekruid (L. Eupatorium cannabinum).

zvâmp-lotus:: {C} moerasrolklaver (L. Lotus uliginosus).

zvâmp-pazzozirdos:: {C/Srs} waterkruiskruid (L. Senecio aquaticus).

zvâmp-ritt:: {S} [gewoon] riet (L. Phragmites australis).

zvâmp-tarrðe:: {C} egelboterbloem (L. Ranunculus flammula).

zvâmp-valerjana:: {S} kleine valeriaan (L. Valeriana dioica).

zvâmp-vriylber:: {C} wolfspoot (plant) (L. Lycopus europaeus).

zvânge:: {K} (iro/pop) aanspreken (fles drank); ~ flj tygtja rst: iemand iets toebrengen (schade, letsel ed).

zvart:: {C} zwaard.

Zveenðâ-nûrcus:: {N} (autoveer op de Trendon); .

zveja:: {I} vilten, van vilt gemaakt.

zveje:: {S} vilt.

zveje-paðegtan:: {C} viltroos (L. Rosa tomentosa).

Zveje-plep:: {W} .

zvejet:: {C} (pop) pantoffel, slof, muil; »zveje-tiffug.

zveje-tiffug:: {C} pantoffel, slof, muil.

zveje-tiffuger:: {C} pantoffelbloem (L. Calceolaria herbeohybride).

zvelle•:: {PX.c > c} lichtgroen; geelgroen.

zvelleferre:: {C/S} lâprexâor ~: groene streepvaren (L. Asplenium viride).

zvellesnep-meve:: {C} stormmeeuw (L. Larus canus).

Zvenchiy-agens:: {Gmv} (akkerbouwgebied; gemeenten Amejo en Qula); .

Zverosta::

{G} (eilandje voor de Zverosta-kust); ; (DOM 159).
{N} (vuurtoren; gemeente Xalf); .
{N} (camping op gelijknamige eilandje; gemeente Tosiy); .
{N} (redelijk luxueus hotel op gelijknamige eilandje; gemeente Tosiy); .
{N} (Bergparel-hotel in Mozent); .

zverostaiy:: {C; rs= zverostatt} (Spok dialect langs Zverosta-kust en achterland).

Zverostaka:: {N} (autoveer); .

Zverosta-lirrotiy:: {W} .

Zverosta-pola:: {W} .

zverostatt:: {rs} »zverostaiy.

Zverosta-xijera:: {G} "Zverostakust" (zuidkust v Berref; vol beschutte inhammen en baaien, met fraaie stranden); ; (DOM 149-150).

zvett:: {S} zweet; fes ef ~ rifo gert lomkâ: in het zweet uws aanschijns.

zvettiy:: {I} zweterig, bezweet.

zvitra::

{Cef} zwoelheid, zwoelte.
{I} zwoel.

zviyf:: (= zviyft) {C} gal (bij planten).

zviyf-âlber:: (= zviyft-âlber) {C} (alg) mijt, wesp, worm die een plantengal vormt; (ihb) galwesp.

zviyft:: {C} »zviyf.

zviyft-âlber:: {C} »zviyf-âlber.

zviylf:: {C} reuk[zin].

zviylfe:: {K} ruiken [aan].

zviylfe-trÿts:: {C; mv= ~a} lievevrouwenbedstro (L. Galium odoratum).

zviylfe-trÿtsa:: {mv} »zviylfe-trÿts.

zviylfos:: {A} reuk (wat men ruikt); fes ef ~ rifo (vz-uitdr): (fig) onder de rook van; in de nabijheid van (een stad bijv).

Zvoeniy-Lÿnt:: {N} (afk= ZLÿ) (interlokale tramwegmaatschappij, smalspoor, kantoor in Gÿrô); .

Zvoety:: {N} (vrw personificatie vd Afzichtelijke en Onesthetische Dingen); ~ pelira lo Xeber: een wolf in schaapskleren; .

Zvoety-mirra:: {W} .

zvoge:: {U} ~ lef rst: overléggen, beraadslagen met iemand.

zvogos:: {A} overleg, beraadslaging.

zvogt:: {mv} »cÿrzvogg.

zvôlge:: {K} [ver]zwelgen.

zvôlgos:: {C} [ver]zwelging.

Zvomin:: {N} (afk= ZV) (regionale politieke partij); .

Zvomina::

{G} (eilandje voor de Zverosta-kust); ; (DOM 160).
{N} (vuurtoren; gemeente Yfte); .
{N} (camping; gemeente Yfte); .

Zvominaka:: {N} (veerdienst); .

Zvominaka I:: {N} (stoomveer); .

Zvominaka II:: {N} (stoomveer); .

Zvominaka TC:: {N} (rederij, hoofdkantoor in Tosiy); .

Zvomina-pâdra:: {W} .

Zvomina-plep:: {W} .

Zvomina-pola:: {W} .

Zvomina-port:: {W} .

Zvomina-xijera:: {G} (arch; oude naam voor »Zverosta-xijera).

Zvomina-Ÿrðos:: {N} (uitgeverij in Minde); .

Zvominde:: {N} (rederij, hoofdkantoor in Minde); ; (DOM 166).

Zvomm:: {G} (dorp; gemeente Minde); (DOM 161/164).

Zvomm-fonis:: {G} (inham in zuidkust v Ziyp bij Lônges (Zverosta-kust)); .

Zvomm-vilduls:: {N} (camping; gemeente Minde); .

Zvom-preše:: {N} (uitgeverij in Minde); .

zvošâme:: {E} mijmeren.

zvošâmos:: {A} mijmering.

zvôt:: {C} (dl= Tigof) broer.

Zvôt:: {N} (dl= Tigof) "Broer" (koosnaam voor broer, gebruikt als eigennaam); »zvôt.

zvuk:: {S} reuzel.

zvÿcs•:: {wst} »zvÿcste.

zvÿcsiy:: {I} voorbereid.

zvÿcste:: |zvÿste| {K; wst= zvÿcs•} voorbereiden; fara ~lira: in voorbereiding.

zvÿcstelira:: |zvÿste| »zvÿcste.

zvÿcstos:: |zvÿstos| {A} voorbereiding.

zvyge:: {U} ~ mip: aftakken van; ef arânkaôm ~ mip ef mennarânka: de industriespoorlijn takt af van de hoofdlijn.

zvygoh:: {C} twijg, takje.

Zvygoh-koles:: {N} "Twijgschool" (kleinseminarie); »Cÿra-koles; .

zvygos:: {C} (fig) aftakking.

zvÿrt:: {C} beletsel.

Zvÿrx:: {G} (dorp; gemeente Cÿrôis).

Zwengúñg:: {F} (Gar).

Zwickey:: {F} (Eng).

Zwomina:: {F}.

Zwomyna:: {F}.

zy:: {C} »zye.

zycesike:: {U} klagen, zeuren.

zycesikos:: {C} geklaag, gezeur.

zye:: (zy) {C} (arch/poe/dl= Tigof/Lomky) zee; »zé.

Zÿfaseerts:: {G} (dorp; gemeente Benere).

Zÿfavilduls:: {W} .

Zÿfavilduls-Kents:: {G} (Erg commune; gemeente Crelco); .

zyfma:: {C} bekeerling.

zÿfmie:: {U} (fig) omslaan als een blad aan de boom.

Zyftoen:: {F}.

Zyftoen Trôla:: {F}.

Zygg:: {F/J}.

Zyiyns:: {J}.

zykrÿntôm:: {C} kustpolitie, grenspolitie (in Spok).

Zykrÿntôm:: {N} (»zykrÿntôm gezien als officiële Spok instantie).

zykrÿntômer:: {C} agent vd »zykrÿntôm.

Zyla:: {M}.

Zyla Reeše-plep:: {W} .

zyle:: {E} rennen.

zyle-bzaéer:: {C} wolfspin (L. Pisaura mirabilis).

zyle-lirrotiy:: {C} renbaan.

Zyle-lirrotiy-plep:: {W} .

zyle-minkÿr:: {K} [achter]narennen.

zyle-sport:: {C} rensport.

zyle-vâliy:: {C} renbaan (paarden ed); racecircuit (auto's).

Zyle-vâliy-plep:: {W} .

Zyle-vâliy-weg:: {W} .

zylos:: {C} ren, het rennen.

Zymer:: {J}.

zymk:: {C; mv= o~} hengel.

Zymk-plep:: {W} .

zympÿe:: {K} [doen] verminderen, verkleinen.

zympÿos:: {A} vermindering, verkleining.

zyne:: {K} lijden (ondergaan); ef ~ eft perdos: verlies lijden.

Zyniy:: {J}.

Zynta:: {M}.

Zyntâ-krum:: {W} .

zypiy:: {C} ledikant.

zyre:: {U} genoeg in voorraad hebben om de winter door te komen; genoeg proviand aan boord hebben om de reis te kunnen volbrengen (enz); kirro ~ lóf ef kolofâ frópjÿ ef burâg: we hebben voldoende brandstof voor de winter/om de winter door te komen; frópjÿ ef bensynn kirro ~: we hebben nog voldoende benzine om de volgende pomp te halen.

Zÿr-Falebo:: {N} (»wegsÿrt langs autoweg M33; gemeente Falebo); .

zyrr:: {C; mv= ~en} broedsel.

zyrrelatjen:: {C} broedmachine.

zyrrele:: {U} broeden; ~ tukst: zinnen op (wraak ed).

zyrrele-wós:: {C} broedplaats (fig).

zyrrelos:: {C} het broeden.

zyrren:: {mv} »zyrr.

Zÿršiy-covent:: {N} (Erg klooster; gemeente Faremoe); .

Zÿrt:: {J/M}.

Zystáñg:: {J} (Gar).

Zyšu:: {F}.

zÿtâ:: {VZ/VG} (betrekking) als, in de hoedanigheid van, op de manier van; do poire ~ eft miljonarr: hij leeft als een miljonair (maar is het niet); kirro Elsa ~ eft prensa kettare: we hebben Elsa als een prinses ontvangen; eup sen miptreska ón Petriy ~ sener frera: ze heeft zich voor Petriy uitgesloofd, alsof het haar broer is (maar hij is haar broer niet); (gelijkstelling in beeldspraak) eft mimpit ~ eft chût: een lor van een boek (een boek als een lor); eft hânc ~ eft zân: een boom van een kerel (een kerel gelijk een boom).

zytsâgen:: {I} vast, als vaste stof (niet vloeibaar/gasvormig).

zytsâgla:: {S} vaste stof.

zÿtsénp:: {I; =vk v keša} minder dik; »keša.

zytt:: {VZ} (betrekking) afhankelijk van (bepaald wordend door); ef tâx-hupsteriy melde ~ ef fes-jalos-ôc: de hoogte van de belasting is afhankelijk van die van het inkomen; ef trekke-armt-crâf âcÿre ~ ef distânt: de aantrekkingskracht neemt met de afstand af.

Zyvonn:: {M} (Gar).

ZZ:: {afk}

»zâlft-zelfÿer.
»Zampôrzâraje-depârtemen.

ZZJ:: {afk} »Zampôrzâraje-depârtemen.